Momenteel doorzoek ik de cursus op teksten die handelen over angst. Angst is zo’n thema waarvan wij nauwelijks vermoeden welke rol het speelt in ons leven. Natuurlijk zijn we bereid toe te geven dat we wel eens ergens bang voor zijn of dat we ons zorgen maken. Maar de angst gaat dieper. Zelf ontdekte ik dat mijn neiging om me zo goed mogelijk voor te bereiden op onbekende situaties gebaseerd is op angst. “Wat is er nu mis met een grondige voorbereiding”, zou je kunnen opmerken. Jezelf voorbereiden kan natuurlijk gewoon handig en praktisch zijn, maar ik ontdekte dat als ik heel eerlijk mijn motieven onderzocht, ik wel degelijk angst aantrof. Misschien moet ik het een soort algemeen gevoel van kwetsbaarheid noemen. En als ik het dan toch preciezer probeer te zeggen moet ik mogelijk het woord “gevoel” hier vervangen door geloof: een geloof in kwetsbaarheid. Genoeg over mijn persoonlijke kwestie.

Ik besloot eens op YouTube te kijken wat ECIW-leraren meldde over het thema angst. Vanmorgen vond ik een gesprek tussen Robert Perry en Emily Bennington over angst. Ook dit keer was hun tweegesprek leerzaam maar op een gegeven moment hoorde ik Emily zeggen dat Jezus totaal geen angst had gekend toen hij zijn kruisiging tegemoet ging. Nu weet ik niet in welke mate zij bekend is met de Bijbel maar ik verwachtte dat Robert haar zou corrigeren. Dat deed hij echter niet. Ik checkte het dus zelf maar even en vond het volgende:

Volgens de Bijbel ervoer Jezus angst in de Hof van Getsemane. Dit wordt beschreven in verschillende passages. Mattheüs 26:36-46: Hier wordt verteld hoe Jezus zich “zeer bedroefd en beangstigd” voelde. Marcus 14:32-42: Marcus beschrijft hoe Jezus “ontsteld en beangst” was en bad dat het uur aan Hem voorbij zou gaan. Lukas 22:39-46: Lukas vermeldt dat Jezus in gebed was en “in doodsangst” raakte, waarbij Zijn zweet werd als “grote druppels bloed die op de grond vielen”. Ik vind het mooi om te zien dat Jezus, zij het tevergeefs, steun vraagt aan een aantal discipelen door hen te vragen hem te ondersteunen in gebed.

Rond Pasen schreef ik een blog over het feit dat binnen de ECIW-community nogal eens gesteld wordt dat Jezus geen pijn ervoer aan het kruis omdat hij dat hele gebeuren doorzag als illusoir. De uitspraak van Emily sluit hier naadloos bij aan. Jezus zou vol goede moed en zonder angst zijn marteldood tegemoet getreden zijn.

Zouden de evangelisten ons dan een onjuiste versie van de gebeurtenissen hebben voorgeschoteld? Ik denk het niet. Zij kenden de triomfantelijke afloop van de kruisiging, namelijk de opstanding, en als er al mensen zouden zijn geweest die ons een succesverhaal hadden willen vertellen dan zouden zij dat zijn geweest. Zij kenden Jezus als mens van vlees en bloed en hadden gezien dat hij onze angst en pijn niet alleen kende maar ook deelde.

Ik was er natuurlijk niet bij en kan niet anders doen dan speculeren over hoe het nu zit. Maar ik vind het niet bezwaarlijk om te overwegen dat Jezus angst en pijn kende. Integendeel. Het maakt hem voor mij tot een echte broeder die precies weet wat ik hier meemaak. Ik vermoed dat de Bijbel getrouw verslag doet van Jezus’ angst, pijn, dorst, en gevoel van eenzaamheid. Ik zie echter hoe hij het aangaat en ervoor kiest zich over te geven aan Zijn Vader. Misschien vormde de kruisiging het einde van zijn “leerweg”, de laatste zuivering, het moment waarop de bodem uit de illusie van geloof in de werkelijkheid van ons lichaam en van zijn lijden viel.

Waartoe willen wij van de Bijbelse Jezus zo graag zo snel we kunnen de verheven Christus maken? Ook nu heb ik slechts vermoedens. Misschien is het vanuit onze eigen angst. Als zelfs Jezus bang zou kunnen zijn en pijn zou kunnen ervaren dan lijkt voor ons alle hoop op onkwetsbaarheid, op een pijnvrij leven te vervliegen. Ik kan er ook positiever naar kijken. Door zijn angst en lijden af te doen als illusoir behouden wij dan de hoop zelf ook ooit tot die ervaring te komen. En ik geloof ook dat de verlossing er uiteindelijk uit bestaat dat we beseffen dat we geestelijke wezens zijn. De werkboekles van gisteren (nr 97) stelde het bondig: Ik ben geest.

Ik weet niet hoe dat bij jullie zit maar ik beschuldig mezelf er wel eens van een trage leerling te zijn omdat ik ook nog angst en pijn ervaar. Toch ben ik niet moedeloos want ik zie wel degelijk dat er veranderingen optreden. Deze treden vooral op als ik de angst en de pijn aanga, net zoals Jezus dat deed. Ik moet mezelf niet te snel onkwetsbaar willen wanen maar de menselijke gevoelens erkennen, naar boven laten komen en aan de Heilige Geest te vragen om mij te helpen om mijn geloof in kwetsbaarheid te vergeven, naar het licht te brengen. Want dat is het. Angst en pijn zijn de gevolgen van mijn geloof in kwetsbaarheid. Emily en Robert spreken over onze neiging tot aanvallen. Wij zijn bang als we geloven in de werkelijkheid van aanvallen (dus ook van kwetsbaarheid). Omdat wij denken God te hebben aangevallen om op eigen benen te kunnen staan verwachten we een tegenaanval, van Hem en van anderen.

De bange en lijdende Jezus, mijn broeder, gaat me voor in het overgeven van zijn geest in de handen van de Vader. Deze overgave brengt hem, en ons, de verlossing. Pas dan zegt hij: het is volbracht. Wat is het heerlijk om in Jezus een broeder te hebben die de hele weg samen met mij wil afleggen. Geen superman die mij optilt en redt uit het gevaar dat ik me inbeeld. Nee, een broeder die zegt: “Ik weet precies wat je doormaakt, vertrouw op mij, op de liefde en ik verzeker je dat je vandaag met mij in het paradijs zult zijn. Dan zullen we weten: we zijn geen sterfelijk, lijdend lichaam maar we zijn geestelijke Kinderen van de Vader.