Heeft ECIW valkuilen? Dit lijkt een terechte vraag, maar waar meestal een korte vraag duidelijk is moet deze vraag toch anders geformuleerd worden. Een betere vraag is namelijk: kunnen wij vanuit ons geloof in afgescheidenheid verkeerd omgaan met ECIW? En nu mogen we de vraag met een volmondig “ja” beantwoorden. En wat bedoel ik dan met “verkeerd”? Om te beginnen betekent “verkeerd” nooit zondig en een verkeerde omgang met ECIW maakt iemand niet stom of schuldig. Met “verkeerd” bedoel ik een manier van omgaan met de Cursus die niet leidt tot de herinnering van wie we zijn. Ik bedoel een manier van omgaan met de Cursus die niet leidt tot besef van wonderlijke en liefdevolle verbondenheid met alles en iedereen.

Ik wil niet generaliseren maar verstandelijke verlichting lijkt vooral een valkuil te zijn voor mannen. Gelukkig speel ik momenteel ook een mannelijke rol dus is het wat minder kwalijk om dit vooroordeel te uiten. De typisch vrouwelijke tegenhanger lijkt overigens overmatige zelfliefde te zijn, maar daar gaat het nu niet over. Ik chargeer een beetje en gewoonlijk hebben zowel mannen als vrouwen met beide “valkuilen” te maken.

Maar goed dan; verstandelijke verlichting, mij persoonlijk dus ook goed bekend. Hierbij krijgen we er steeds meer zicht op dat de non-duale visie een onweerlegbare logica heeft: alles is één en we moeten niet langer geloven in de illusie. Er is alleen maar “Zijn”, er is geen afgescheiden zelf en we moeten ons niet in de war laten brengen door alles wat we buiten onszelf menen te zien. Er is namelijk geen buiten en binnen, er is geen buitenwereld en er zijn geen anderen. God is in deze visie puur “Zijn” en als zodanig heeft hij geen weet van onze droomwereld. Ook wij moeten ons vanuit deze visie niet laten verleiden om ons druk te maken over buitenwereld en anderen. Gaat het slecht met milieu, klimaat en anderen? Corrigeer dan je perceptie: er is immers geen wereld en er zijn immers geen anderen.

Deze harde logica “voelt niet goed” en stoot velen, vooral vrouwen, intuïtief af. Het voelt zo kil en afstandelijk. Mag ik dan anderen niet helpen? Mag ik niet genieten van het moois in de natuur? Mag ik me dan niet inzetten voor een beter milieu? Nu wil het ego doorpakken en ons naadloos doorsturen richting liefdevol activisme. We gaan verbeterplannen maken en ons richten op armlastige en zieke medemensen en op het redden van de planeet. Is dit dan ook niet goed? Ook nu geldt dat het “onhandig” kan zijn als het vanuit een verkeerd geloof gebeurt. Als we menen te moeten redden omdat er echt sprake is van duaal lijden (ziekte, klimaatellende enzovoorts) dan vergissen we ons. Dan hebben we de illusie inderdaad echt gemaakt, iets waartegen Ken Wapnick waarschuwt. Maar er is ook zoiets als het laten stromen van liefde en het creatief vormgeven van deze liefde in onze wereld. De zichtbare uiting van de liefde die door ons stroomt kan juist wonderen teweeg brengen bij broeders en zusters die nog erg geloven in de droom.

Terug naar die verstandelijk verlichting. Wat missen we als we teveel de nadruk leggen op die prachtige eenheid? We missen de scheppende kracht van liefde. We zien niet dat Jezus ons kwam vertellen dat God onze Vader is. In de gelijkenis van de verloren zoon haalt de vader niet achteloos de schouders op als zoonlief voor de deur staat. Nee, hij staat op de uitkijk en mist zijn zoon. Hij is blij en laat een feestmaal aanleggen als zijn zoon thuis komt. En in de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan roept Jezus niet op om ons niet te laten foppen door ogenschijnlijk leed maar juist om onze liefde te tonen door, heel praktisch, in actie te komen in de droom.

Dát is het hele wonder van de schepping. Zijn bleef Zijn maar breidde zich scheppend uit en werd Bewustzijn. God werd Vader zonder enige inbreuk op zijn eenheid, Zijn Goddelijkheid. Wij zijn één met Hem, jawel, maar Hij is onze Vader, onze oorsprong en wij zijn Zijn Kinderen. We hebben Broeders met wie we wonderlijk en mysterieus verbonden zijn. Liefde stroomt van de Vader naar Zijn Kinderen en we herinneren ons wie we zijn als we deze liefde beantwoorden en laten stromen naar onze Vader en naar onze Broeders. Deze liefde barst uit haar voegen van haarzelf en stroomt over naar anderen en naar de wereld. Op weg naar deze nieuwe wereld, die er al is maar die we pas herkennen als we de liefde laten stromen. Want wie zijn we zonder liefde?

Toch maar even naar die goede oude Bijbel; Korintiërs I (13):

Al sprak ik de talen van alle mensen en die van de engelen – had ik de liefde niet, ik zou niet meer zijn dan een dreunende gong of een schelle cimbaal. [2] Al had ik de gave om te profeteren en doorgrondde ik alle geheimen, al bezat ik alle kennis en had ik het geloof dat bergen kan verplaatsen – had ik de liefde niet, ik zou niets zijn. [3] Al verkocht ik mijn bezittingen omdat ik voedsel aan de armen wilde geven, al gaf ik mijn lichaam prijs en kon ik daar trots op zijn – had ik de liefde niet, het zou mij niet baten.

 

 

Een Cursus in Wonderen is een machtig instrument voor het corrigeren van ons geloof in dualiteit. In onze uitgangssituatie geloofden we in een oordelende God buiten ons en in van ons afgescheiden andere mensen met wie we speciale haat- of liefdesrelaties onderhouden. Ik hier en God en die ander daar. ECIW corrigeert onze perceptie en wijst op een verbondenheid die ons begrip te boven gaat: eenheid. Waar wij grenzen menen te zien zijn deze er niet echt. Het was nodig onze duale perceptie te laten genezen, om onze denkgeest te laten genezen. Er is geen God buiten ons, er zijn geen anderen los van ons, geen wereld buiten ons, geen Heilige Geest los van ons. Prachtige waarheden, zonder meer. Door ons geloof in dualiteit te laten genezen ervaren we innerlijke vrede. Niet voor niets heet de organisatie die ons geliefde blauwe boek heeft uitgebracht: Foundation for Inner Peace.

Maar dan. We voelen ons niet langer meer schuldig en we houden van ons zelf. Heerlijk toch? Inderdaad, heerlijk kan ik beamen. Maar als we na correctie van onze perceptie te lang blijven hangen in het vieren van onze innerlijke vrede dan begint er een soort onrust te knagen. Wat is die nieuwe ontevredenheid? Na jarenlange correctie middels ECIW menen we het antwoord te weten: dit moet het ego zijn. Vrede komt immer van liefde en onvrede van het ego; toch? Wapnick, een leraar van ECIW, wees ons er op dat de neiging om goede werken in de droomwereld te doen van het ego kan komen. Daar heeft hij groot gelijk in en we mogen hem dankbaar zijn voor deze terechte waarschuwing.

Maar oh lieve broeders en zusters, laten we geen genoegen nemen met geobstipeerde liefde, met een eindeloze focus op zelfliefde. Laten we oppassen met die hoofdletter Z van Zelfliefde. Het is lastig voor ons om grote liefde voor ons kleine zelf te verwarren met Zelfliefde; liefde voor het ene Zelf dat ons allen bindt

A Course of Love zegt hier het volgende over:

P.22 Een volgende oorzaak van mislukking ligt aan het andere einde van het spectrum. Het gaat hierbij om een gerichtheid op het persoonlijke zelf, dat een schier oneindige belangstelling genereert. Zowel vergeving als ook het loslaten van schuld zijn noodzakelijk. Ook is het belangrijk te herkennen wat jou vreugde geeft en welke geschenken jij ontvangt. Toch zijn dit slechts stappen die jou ervoor gereed maken om definitief een nieuwe keuze te maken. Langdurige belangstelling voor het persoonlijke zelf kan net zo schadelijk zijn als de onbaatzuchtigheid van hen die de intentie hebben goede daden te verrichten. Beiden komen voort uit het afgescheiden zelf en een voortzetting hiervan leidt niet tot kennis van God, maar eerder tot een diepere verankering van het ego. <vertaling Simon>

Het laatste hoofdstuk van ECIW is het Handboek voor Leraren. Direct in het eerste hoofdstuk lezen we:

Een leraar van God is ieder die ervoor kiest er een te zijn. 2Zijn geschiktheid bestaat louter hierin: ergens, op een of andere manier, heeft hij een doelbewuste keuze gemaakt, waarbij hij zijn belangen niet los zag van die van iemand anders. 3Als hij dat eenmaal heeft gedaan, is zijn weg gebaand en zijn richting zeker. 4Een licht is de duisternis binnengegaan. 5Het kan één enkel licht zijn, maar dat volstaat. 6Hij heeft een overeenkomst met God gesloten, zelfs als hij nog niet in Hem gelooft. 7Hij is een brenger van verlossing geworden. 8Hij is een leraar van God geworden.

Liefde die ophoudt bij ons zelf is geen Zelfliefde. Hoewel alles één is besluit God vanuit die eenheid te scheppen; differentiatie met behoud van eenheid. “Dat kan niet!” roepen we; differentiatie betekent verschil maken en in eenheid zijn geen verschillen! Je hebt helemaal gelijk ego-verstand, maar je vormt niet de maatstaf van de waarheid. God schept en creëert. Zo zijn wij Kinderen van God, onderscheiden en één met Hem. En om ons Zelf als zodanig te herkennen moet die liefde Zich verder uitbreiden door ons heen. Liefde is geen stinkende zelfgenoegzame plas water maar een stroom van levend water. Binnen onze wereld, of we hier nu “droom” voorzetten of niet” wil liefde zich uitdrukken. We zijn zo bang geworden voor ego-doen dat we terugdeinzen om liefde vorm te laten aannemen in de wereld. Dus als iemand met problemen bij ons aanklopt dan zeggen we slechts dat er geen problemen bestaan en dat de perceptie gecorrigeerd moet worden. En hoewel dit 100% waar is hoeft het hier niet bij te blijven. Liefde mag werken in de wereld, de Heilige Geest mag werken in de wereld zonder dat dit een knieval voor dualiteit betekent. Pak de Bijbel en zie Jezus toch eens goede werken verrichten en ons oproepen om hetzelfde te doen. Lees de biografie van Helen Schucman en zie hoe Jezus haar vraagt om heel praktisch uiting te geven aan haar wonderbereidheid. Laat die vormen-fobie los. Liefde laat zich niet tegenhouden en schrikt niet terug van de fysieke wereld. Liefde zegt niet tegen de gewonde reiziger dat deze er een verkeerd zelfbeeld op na houdt maar de barmhartige Samaritaan helpt praktisch vanuit liefde. Leef in de wereld, laat liefde stromen en wees niet bang om liefde door jou te laten doen. Zie die die dubbele betekenis van het wonder in onderstaande werkboekles (115): genezing van perceptie en uitbreiding van liefde: mysterieuze eenheid. Wonderbaarlijk wonderen barend.

1(99) Verlossing is mijn enige functie hier.

2Mijn functie hier is de wereld alle vergissingen te vergeven die ik heb begaan. 3Want zo word ik met heel de wereld daarvan bevrijd.

2(100) Mijn rol is essentieel voor Gods verlossingsplan.

2Ik ben onmisbaar voor Gods plan ter verlossing van de wereld. 3Want Hij gaf mij Zijn plan opdat ik de wereld zou verlossen.

Een Cursus in Wonderen (ECIW) corrigeert onze identificatie met ons lichaam. Als wij denken uitsluitend een afgescheiden en begrensd lichaam te zijn dan doen we onze ware natuur te kort en zijn we verward. We hoeven maar om ons heen te kijken om te zien waartoe de verheerlijking van ons kleine zelf leidt: het wordt dan ieder voor zich en uitbuiten van elkaar en van de fysieke wereld. Het gevoel voor verbondenheid verdwijnt en daarmee voelen we ons alleen en angstig. ECIW en Een Cursus in Liefde (ECIL) willen ons helpen ons te herinneren dat we mysterieuze wezens zijn waarin het onmogelijke toch gebeurt: differentiatie in verbondenheid, ja, in eenheid.

ECIW leert ons over die wonderlijke drie-eenheid: Vader, Zoon en Heilige Geest. Het spreekt over Zonen van God, jawel, meervoud. Het spreekt over een Scheppende God die vanuit eenheid creëert. Wij zouden stil moeten worden van deze woorden en moeten erkennen dat we ze met ons begrensde verstand niet begrijpen. Verwondering zou op zijn plaats zijn hier. “Ik meen afgescheiden mensen te zien en me te verhouden tot een oordelende God maar nu hoor ik dat ik één ben met mijn broeders en met mijn Vader. Zo ervaar ik het nog niet maar deze wonderlijke ervaring is volgens ECIW wél mogelijk.” Via ware vergeving van ons afgescheiden beeld van onze broeders en van God mogen we onszelf ontdekken als Zoon van God.

In Advaita kringen, een ander non-duaal leersysteem, wordt aangegeven dat Zijn de oorsprong én alles is. Ook hier dat wonderlijke dat voor Bewustzijn een soort differentiatie nodig is binnen Zijn. Er moet een schijnonderscheid komen tussen subject en object, er kan geen kenner zijn zonder het gekende en omgekeerd. Dus ook hier dat mysterie in iets andere terminologie. ECIL spreekt ook over het wonder dat God moet scheppen om zichzelf te kennen. God kent zichzelf als scheppende liefde in Zijn kinderen en omgekeerd. Wij als kinderen van God doen iets soortgelijks middels de fysieke wereld. We projecteren deze om onszelf te kennen, om iets ervaarbaars te hebben.

We zijn dus in feite wonderlijk één met ons maaksel, de fysieke wereld, en ervaren dat we bestaan middels lichaamsbewustzijn dat oprijst vanuit onze lichamelijkheid. God is Zich van Zichzelf bewust middels Zijn scheppingen en wij zijn ons van onszelf bewust middels onze gemaakte fysieke lichamen in een fysieke wereld. Maar ondertussen zijn we nog tevens scheppingen en kinderen van onze Vader, met Hem verbonden in wonderlijke eenheid. God verliest zijn eenheid niet door ons te scheppen en wij verliezen onze eenheid niet door te kiezen voor de ervaring van lichamelijkheid. Punt is dat wij nog uitsluitend bewustzijn van onze lichamelijke ervaringen en vergeten zijn dat we deze vanuit eenheid zelf gemaakt hebben. Deze lichamelijke ervaringen maken ons menselijk maar onze verbondenheid met onze Vader maakt ons Goddelijk.

Jezus herinnerde zich dat hij zowel Goddelijk was als menselijk. Anders gezegd; hij realiseerde zich zijn Christus-natuur: volledig God, volledig mens. Hij deelde onze smarten, dus hij ervoer lichamelijke sensaties als dorst, verdriet en pijn. Maar hij aanbad deze niet als afgoden waarvoor hij het besef van zijn goddelijkheid wilde opgeven. “De mens leeft niet van brood alleen. Al zou je alle rijkdom hebben van de aarde maar geen besef van de hemel, wie ben je dan?” En uiteindelijk sterft zijn lichaam een pijnlijke kruisdood, verraden door zijn vrienden.

Ik keek eergisteren naar de Passion met mijn jongste dochter van 17. Zij heeft niet veel met klassiek Christelijk geloof maar geniet wel van de muziek en de sfeer van de Passion. Ik geniet van ons ontspannen samenzijn zo voor de tv. “Raar hé pap, zo’n mensenmassa. Duizenden verschillende mensen en toch een soort eenheid. Dit ervaar ik ook tijdens de concerten waar in naar toe ga”. Dank u Heilige Geest voor deze woorden gesproken door mijn lieve dochter. Want zo is het; we zijn uniek en verbonden, tegelijkertijd. Een mysterie.

Binnen ECIW kunnen we nogal eens doorslaan. Alles moet terug geredeneerd worden tot de absolute eenheid, tot God, tot Zijn. Er is een soort sharia die elke afwijking hiervan wil corrigeren. Een vorm van absolute eenheid die geen ruimte laat voor schepping. God mag geen Vader meer zijn, wij moeten anderen zien als onze projectie, God mag niets meer weten van de wereld en wij mogen ons er ook niet mee bemoeien want dan trappen we in een duale valkuil. We moeten alles wat gebeurt weglachen als een rare droom. De sharia-politie heeft alle wapens in handen. Alle uitgaande communicatielijnen moeten worden doorgesneden: je bent één, alles is een droom, er zijn geen anderen, niets is echt, de wereld een grote illusie. Zo wordt ook naar Jezus gekeken. Hij mag niet langer boos de handelaren uit de tempel jagen, hij mag zich niet langer verraden voelen, hij mag zich niet verlaten voelen, hij mag helaas niet meer onze broeder in menselijkheid zijn.

Maar dat was hij wel. Hij stond naast ons met zijn voeten in de modder. Waarlijk mens. Maar geen mens die zich liet foppen door te geloven in afgescheidenheid. Telkens weer weigerde hij om de band met zijn broeders en met zijn vader te vergeten. Hij bleef zijn liefde laten stromen naar broeders die hem verrieden, naar de soldaat die hem aan het kruis sloeg. Wij hoeven Jezus zijn menselijkheid en zijn menselijke ervaringen niet af te pakken om hem ergens tegen te beschermen. We hoeven niet te geloven in een toneelspeler die geen centje pijn had toen hij werd gekruisigd. Hij was mens zoals jij en ik.

Maar.. Het Goddelijke maar. Hij hield zich vast aan de Liefde voor Vader en Broeders. Neem het hen niet kwalijk, ze weten niet wat ze doen. In Uw handen beveel ik mijn geest. Hij liet ons de Christus zien die we zijn. In ECIL heet dit: the elevated form of Self. Ook in onze menselijke pijn zien we dat deze ons wil doen geloven dat we een afgescheiden lichaam zijn. We willen er tegen strijden, vechten en ervan afkomen omdat we denken dat deze echt is en ons kan doden. Jezus liet ons zien dat dit niet zo is. Ondanks pijn geloofde hij niet dat hij een lichaam was. Ondanks verraad geloofde hij niet dat hij afgescheiden kon zijn van zijn broeders. Ondanks zijn ogenschijnlijke hopeloze toestand aan het kruis hief hij zijn ogen op en zei: “Vader, in Uw handen beveel ik mijn geest”. Jezus ontwaakte uit de menselijke droom van leven en dood. Hij komt naast ons staan in al zijn menselijkheid om ons te herinneren aan onze Goddelijkheid; wij zijn Christus. Wat een broeder, wat een boodschap van hoop, wat een zegen!

WB 110: Ik ben zoals God mij geschapen heeft.

1. Het idee van vandaag zullen we van tijd tot tijd herhalen. 2Want deze ene gedachte volstaat om jou en de wereld te verlossen, als je geloofde dat ze waar is. 3Haar waarheid zou betekenen dat jij in jezelf geen veranderingen hebt aangebracht die werkelijkheid bezitten, noch het universum veranderd hebt zodat wat God geschapen heeft, vervangen werd door angst en kwaad, ellende en dood. 4Als jij blijft zoals God jou geschapen heeft, heeft angst geen betekenis, is kwaad niet werkelijk en bestaan dood en ellende niet.

Rare titel hé? Deze is bedoeld voor broeders en zusters die vinden dat ze maar geen vorderingen met de Cursus maken. “Ik merk er niks van en voel me er niet gelukkiger van worden”. We kunnen het idee hebben dat ons probleem maar niet beter wordt. Het kan gaan om lichamelijk ongemak. Waarom wordt dit maar niet minder terwijl ik toch trouw de werkboeklessen doe? Maar ook gevoelsmatige en emotionele problemen lijken aan ons te kleven. Waarom voel ik me zo gefrustreerd, eenzaam of verdrietig? Waar is die fijne toestand die me wordt voorgespiegeld?

Het punt blijkt steeds dat we geen oog hebben voor de non-duale waarheid. We blijven onbewust geloven dat we een afgescheiden zelf zijn en wel een ongelukkig afgescheiden zelf. We hopen dat de Cursus ons gaat helpen. Maar we willen met behulp van de Cursus veranderen van een ongelukkig afgescheiden zelf in een gelukkig afgescheiden zelf. We hebben geluk gedefinieerd als pijnloosheid en de afwezigheid van nare sensaties en gevoelens. Maar deze lichamelijke genoegens, in de ruimste zin van het woord, vormen niet het doel van de Cursus. Het doel is om ons te herinneren wie we zijn, om onze ware identiteit te herinneren, om te ontdekken dat we onbegrensde, liefdevolle onsterfelijke kinderen zijn van een heilige en liefdevolle Vader en innig verbonden met onze broeders. Deze ontdekking blijkt een plezierige bijwerking te kennen: het biedt ware vreugde, geluk en vrede die alle verstand te boven gaat. En hoe zit het dan met al die lichamelijke ellende, op welk gebied dan ook? Laat dat maar even los als doel. Zodra ik zou zeggen dat genezing van de denkgeest, het genezen van ons geloof in afgescheidenheid, kan doorwerken tot het niveau van onze droomlichamen dan spring ons ego erop. Het gaat dan toch weer deze lichamelijke genezing als hoofddoel kiezen terwijl het een gelukkige bijkomstigheid is die we niet tot ultiem duaal doel moeten willen verheffen. Als we dat toch weer eens doen, en voor wie geldt dit niet, dan zijn we niet stom of schuldig maar het kan ons in de weg staan.

Maar wat kunnen we dan doen? Dit blijkt bij nadere beschouwing geen goede vraag maar een uiting van geloof in dualiteit. Met het stellen van deze vraag gaan we ervan uit dat we een afgescheiden zelf zijn dat zou weten wat goed en wat fout is en wat bepaalde dingen kan doen in de lichamelijke wereld die echt effect zullen sorteren. Maar zo is het niet. Die kleine wil van ons, die kleine plannetjes en die zakelijke houding (wat moet ik doen om iets fijns te krijgen) kunnen ons in de weg staan om ons te herinneren wie we zijn. Toch spreekt Jezus ons in de Cursus aan op precies dat niveau; het niveau waarop we denken in termen van iets geven (inspanning, moeite) om iets te ontvangen. Lees vandaag maar eens werkboekles 108: Geven en ontvangen zijn in waarheid één. Is een ruilhandel nu toch mogelijk? Ja en nee. Het gaat hierbij niet om ons droom-geven waarbij we iets opofferen (bijvoorbeeld energie waarmee we ons inspannen) om iets los te peuteren van anderen of van de wereld. Nee, het is veel gaver en grootser dan dit. De werkboekles wijst direct op de eenheid die we zijn en biedt ons een wonderlijke manier aan om dit direct te ervaren. Laat me het illustreren met een voorbeeld.

Ik heb de neiging om me de mening van anderen over mij aan te trekken. Vinden ze me wel aardig, slim, eerlijk, handig, dapper enzovoort. Dat levert een tamelijk angstige manier van leven op. Of, meer in Cursus termen uitgedrukt, als ik iets niet goed doe dan voel ik me schuldig of dan schaam ik me. Het helpt als ik de werkboeklessen (niets wat ik zie betekent iets, mijn gedachten betekenen niets, ik heb alles de betekenis gegeven die het voor me heeft) gericht toepas. In eerste instantie kan dat zó klinken: wat jij van me vindt betekent niets. Zo, dat geeft lucht. Als ik dit echt doorvoel dan ervaar ik een beetje ruimte en vrijheid. Maar waar ligt de grens tussen een tamelijk mild “wat jij van me vindt betekent niets” en een opgestoken middelvinger en een, neem me niet kwalijk, fuck you?

Die opgestoken middelvinger gaat gepaard met boosheid en aanvalsgedachten. Door met die intentie naar je broeder te kijken verhardt je zelf vanbinnen. Maar nu komt de werkboekles van vandaag naar voren want wat gebeurt er als ik jou hetzelfde cadeautje geef als wat ik aan mezelf gaf; “wat ik van jou vind betekent niets”. Er gebeurt dan eerst iets raars; ik merk weerstand om mijn boosheid jegens jou op te geven. In Cursus-taal; ik wil mijn grieven koesteren. Als ik toch mijn boze mening over jou los laat, deze betekent immers niets, ervaar ik dat de ruimte in mezelf ook toeneemt. Er komt tegelijkertijd lucht in mijn angst om iets niet goed te doen én in mijn boosheid jegens een ander. Wonderlijk. En nu verder met dit heerlijke en mysterieuze experiment. Ik vergeef jou en mezelf voor alle betekenisloze handelingen en uitspraken. De lucht is geklaard en er ontstaat ruimte voor licht en liefde. Deze stroomt als vanzelf naar die ander als ik mijn grieven niet langer koester. Ik geef liefde, maar niet ik als klein en afgescheiden zelf, maar als Zelf, als Zoon van God. Mijn ware aard van liefde wordt kenbaar en ervaarbaar voor me als ik toesta dat deze de ander omsluit en insluit. Liefde doet zich door mij heen kennen aan allen, mijzelf incluis. Op zo’n moment wordt doorzien dat je geen klein zelf bent die iets presteert. Er gebeurt iets door je heen waarvan je weet dat dit Het is. Niet door jou kleine zelf maar vanuit je echte Zelf door die denkbeeldige grens tussen jou en mij niet langer te geloven:

WB 108: Geven en ontvangen zijn in waarheid één.

Je voelt je boos en geeft je grens aan; mag dat van de Cursus? Dit is vrij vertaald een vraag die dikwijls in allerlei vormen terugkeert. Om te beginnen is het goed om te weten dat de Cursus nooit gedrags- (of gevoels-)regels geeft. Het is geen nieuwe theologie die gebaseerd is op een “Gij zult niet…etc”. De Cursus is een boek waarin Jezus ons helpt om ons onze ware identiteit te herinneren. Vervolgens is het evenzo belangrijk om één van de belangrijkste boodschappen van de Cursus constant in gedachten te houden: je bent de eeuwige, zondeloze, grenzeloze en liefdevolle Zoon van God. Dus kun je schuldig zijn aan verkeerde gedachten of verkeerd gedrag? Nee, nooit.

Het is wél heel goed mogelijk dat je spuugzat wordt van je geloof in afgescheidenheid. Dat je er geen zin meer in hebt om je een speelbal te wanen van nare omstandigheden en vervelende emoties. Dat je hart sneller gaat slaan als je hoort spreken over vrede, geluk en liefde. Wees welkom, je bent bij de Cursus op precies het goede adres aangekomen.

Vervolgens krijgen we echter te maken met het mysterieuze non-duale karakter van de werkelijkheid. Vanuit ons geloof in afgescheidenheid lijkt het ons het hoogst haalbare dat we gelukkige mensjes worden die zo plezierig mogelijk de 80-90 jaren doorkomen die ons gegeven zijn. Niet te veel verdriet, niet te veel ziekte, veel plezier en een zachte dood. Een bonus-hemel na die dood zou mooi meegenomen zijn. Maar zo is het gelukkig niet. Hoe raar het ook klinkt; met deze voorstelling doen we onze ware identiteit zwaar te kort. We zijn de onsterfelijke Zoon van God die onkwetsbaar en onsterfelijk is. We hebben er echter voor gekozen om ons klein te geloven en onze ware identiteit te vergeten. Dit doen we middels een op zich volkomen onschuldig fenomeen: projectie.

Vanuit die ene denkgeest projecteren we een zogenaamde buitenwereld in tijd en ruimte en zetten vervolgens de boel in onze vergeetachtigheid op z’n kop. We zeggen nu: hé, ik ben een afgescheiden man of vrouw die tijdelijk leeft in een wereld waarin ik van alles waarneem en ervaar. Oei, dit maakt me nu wel even bang dus wil ik God vragen om de nare gevoelens van me weg te nemen, me beter te maken en me na mijn dood weer levend te maken. Grappig spelletje toch? Want in werkelijkheid projecteren we waarnemingen en gevoelens omdat van hieruit de illusie oprijst van een afgescheiden zelf, degene die alles los- en buiten zichzelf zou ervaren. Anders gezegd: vanuit ons eigen materiaal (onbegrensd bewustzijn) boetseren we een buitenwereld die we voor ons aangezicht houden en waarvan we vervolgens bang worden.

Hoe dan terug? De Cursus is hierin zeer helder en behulpzaam maar vanuit ons geloof in afgescheidenheid blijken we telkens weer in staat om onszelf te verliezen in totale (niveau-) verwarring. Het klopt: de wereld en al onze ervaringen zijn onze projectie en dus bedacht of illusoir. We kijken gek genoeg naar ons eigen maaksel dat één met ons blijft, zelfs al zijn we er bang van geworden. Dit projecteren is de manier waarop wij, één met God, onszelf in de dualiteit, in de vorm willen ervaren. Als we 100% overtuigd zouden zijn van een uitspraak als “het is slechts onze droom” en “we kunnen hier geen slachtoffer van zijn” dan zouden we direct wakker worden. Het punt is dat we, waarschijnlijk vanuit angst, een uitspraak als “de wereld is niet écht”, gebruiken om onze angst voor de wereld te overschreeuwen. Zie je het? Je bent als een bang kind dat eigenlijk helemaal gelooft in de echtheid van monsters in de donkere slaapkamer en zichzelf doodsbang moed in spreekt met: er zijn geen monsters, er zijn écht geen monsters er zijn… Er hoeft maar iets te gebeuren en aaaarrrch!!!! Het kindje schrikt zich dood van een kledingstuk dat opgevouwen in een donkere hoek van de kamer op de grond ligt.

Zó gaan we nu om met akelige gebeurtenissen of zogenaamd verkeerde gevoelens als boosheid. We proberen ze te ontkennen met ons verstand en als we er iets van bespeuren dan ervaren we angst of voelen ons schuldig. Ons terugtrekken in vermeende onkwetsbaarheid terwijl we nog wel degelijk geloven in afgescheidenheid, zonde, schuld, angst, dood etc is opnieuw een vorm van dualisme. Hoe kun je afstand nemen van boosheid, deze veroordelen, als het gemaakt is van het bewustzijn wat je bent? Er is niets “out there in the world” wat jou kan bedreigen of verontrusten. “Gestold bewustzijn” (al onze projecties) is ook bewustzijn en de manier waarop wij als Zoon van God (onbeperkt bewustzijn) verkozen hebben de ervaring van leven in tijd en ruimte te hebben.

Dus zie je geloof in die nare ervaring die je lijkt te overkomen of in die nare persoon die jou iets lijkt aan te doen. Zie hoe je geloof in een afgescheiden zelf hieruit oprijst en door jezelf versterkt wordt. Speel dat spel zolang je wilt en als je het dan zat wordt dan legt Jezus je uit dat je niet samenvalt met je zelf maar dat dit zelfje een rol is die je even als Zelf wilde spelen. Sta de ervaring toe, vertrouw de ervaring, omarm de ervaring en als je het zat bent om jezelf bang en boos te voelen dan nodig je de herinnering aan de liefde, aan je ware identiteit, uit om je de innige en mysterieuze verbondenheid met alles en iedereen weer in je herinnering terug te brengen.

LES 101

Gods Wil voor mij is volmaakt geluk.

1. Vandaag zullen we doorgaan met het thema geluk. 2Dit is een sleutelbegrip om te begrijpen wat verlossing betekent. 3Jij gelooft nog steeds dat hiervoor lijden wordt verlangd als boete voor jouw ‘zonden’. 4Dat is niet zo. 5En toch moet je dit wel denken zolang jij gelooft dat zonde (Simon: geloof in afscheiding) werkelijk is en dat Gods Zoon zondigen kan.

We zijn het normaal gaan vinden dat het tijd kost om de Cursus goed te begrijpen. We lopen hierbij aan tegen een rare paradox: in werkelijkheid is er niets gebeurd en is het Heilige Zoonschap nu reeds onze ware identiteit. Wij hebben er echter voor gekozen om een rolletje te spelen in tijd en ruimte. De acteur van deze rol noemt zichzelf dan bijvoorbeeld Simon en deze man meent dat hij nu nok niet oké is maar dat hierin verandering zal komen door de werkboeklessen te doen. Voor deze droomfiguur is een tijd van leren, studeren en beter begrijpen aangebroken. Zo lijkt het in ieder geval. Vooral in Een Cursus in Liefde (ECIL) besteedt Jezus aandacht aan ons geloof in het fenomeen “leren” en aan de relatie tussen leerling en leraar. Maar Een Cursus in Wonderen is een complete Cursus die ook niet afwijkt van haar ware non-duale visie waarin gesteld wordt dat er in werkelijk niets is gebeurd en we nog steeds in mysterieuze eenheid verbonden zijn met onze Vader en met elkaar.

Het is vreemd dat we kunnen menen dat we hard aan het werk zijn met de Cursus en dat juist dit besef dat we goed bezig zijn om ons doel van ontwaken te bereiken een machtig instrument is in handen van het ego. Vanuit ons geloof in afscheiding proberen we een verandering te bereiken waarbij de ongelukkige Simon een opening naar het licht vindt en verandert in een Simon 2.0, een man die liefdevoller en gelukkiger is.

Jezus in ECIW weet dat dit onvermijdelijk is zolang ik er zo van overtuigd ben dat ik nu niet oké ben en dat ik moet verbeteren door zaken wat beter te begrijpen. Juist op dit niveau begint zijn onderwijs waarbij hij in eerste instantie ons spel van leerling-leraar meespeelt. ECIW is gericht op het corrigeren van ons onjuiste geloof dat er echt iets aan de hand zou zijn en dat wij iets zouden moeten doen om hier een eind aan te maken. Het is een mysterieuze paradox: wij menen dat we met de hulp van Jezus een einde moeten maken aan iets wat echt gebeurd zou zijn maar in werkelijkheid dus nooit gebeurd is. We hebben ons laten foppen en benaderen nu alles vanuit geloof in afgescheidenheid, oefenen, presteren, begrijpen en bereiken.

Niet voor niets legt de Cursus ons uit dat wonderen de tijd verkorten. Ook hiermee kiest Jezus woorden die we in onze verdwazing enigszins kunnen begrijpen. Want wat gebeurt er als we vergeven zoals vergeven bedoeld is? We kennen die mooie Cursus-omschrijven van vergeven: ik vergeef die ander (of mijzelf) voor wat nooit gebeurd is en voor wat hij (of ik) nooit heeft gedaan. In dat heilige ogenblik waarin we een keertje niet oordelen en liefde binnen laten ervaren we kort de vrede die onze basis vormt, onze ware identiteit. Op zo’n moment beseffen we, misschien nog wat oppervlakkig, dat we in feite nergens van verlost hoeven te worden en dat we onveranderd de onbegrensde Zoon van God zijn. Zolang we in illusies van afscheiding geloven spelen we een rolletje en als we hiermee stoppen vallen we terug in onze “default-waarde”, de waarheid die we zijn: de volmaakte, onbegrensde en liefdevolle Zoon van God. Dit is van een totaal andere orde dan een overgang van Simon 1.0 naar Simon 2.0. Het is de vaststelling dat we Kinderen van God zijn; punt. Alleen de waarheid is waar en illusies niet. Er valt niets te leren, te verbeteren, op te poetsen of wat dan ook.

Toch hebben we een dik blauw boek gekregen en mogen we blije studenten zijn. We hoeven onszelf ons geloof in een genezingsproces dat tijd in beslag zou nemen niet kwalijk te nemen. Hoe zouden we iets fout kunnen doen? Maar gaande onze leerweg kan het helpen als we het onmiddellijke en non-duale karakter van de visie zo goed mogelijk voor ogen houden en het goede nieuws van onze ware identiteit vertrouwen en binnen laten komen. Jezus is ook niet zuinig met het geven van krachtige herinneringen die ons het juiste perspectief laten zien. Lees vandaag bijvoorbeeld eens paragraaf 4 van werkboekles 99 (verlossing is mijn enige functie hier):

4. Wat verbindt de afgescheiden denkgeest en gedachten met de Denkgeest en Gedachte die voor altijd één zijn? 2Welk plan zou de waarheid ongeschonden kunnen bewaren en evengoed de behoefte onderkennen die illusies met zich meebrengen, en een middel bieden waardoor ze zonder aanval en zonder het minste spoortje pijn ongedaan worden gemaakt? 3Wat kan dit plan anders zijn dan een Gedachte van God, waardoor aan het nooit gedane wordt voorbijgegaan, en zonden worden vergeten die nooit werkelijk zijn geweest?

 Zie je hoe prachtig Jezus ons droom doorziet en ons wijst op het Licht waarmee we immer verbonden zijn? Zojuist las ik in het Lukas Evangelie in de Bijbel dat Jezus tegen een vrouw met bloedverlies en een melaatse man zegt: uw geloof heeft u behouden. Zij hebben in Jezus de zondeloosheid herkend die ze zelf zijn en hun vertrouwen uitsluitend op liefde gesteld. Ook nu mogen wij op de woorden van Jezus gaan staan, met ons volle vertrouwen en gewicht. Doe je werkboeklessen dag in dag uit maar besef dat je geen Simon bent die een verlichte rol moet gaan spelen maar dat je de heilige Zoon van God bent die tijd bedenkt én verdoet door te denken dat hij een spartelende man (vrouw) is. Zo is het niet want God is immer Liefde en dit gespartel is niet Zijn wil.

5Zo breng je je denkgeest vergeving en leg je alle angst zacht terzijde, opdat liefde haar rechtmatige plaats in jou kan innemen en jou kan laten zien dat jij de Zoon van God bent.

Is dat niet wat we willen, ons simpelweg wat beter voelen? Dekt dit niet de lading van veel van onze wensen? We willen bijvoorbeeld af van de pijn in ons lichaam, van onze bezorgdheid en angst, van de problemen met dierbaren, van de financiële problemen en ga zo maar door. En is dit niet dikwijls de reden dat we met de Cursus bezig zijn? Deze stelt ons mooie zaken in het vooruitzicht zoals geluk, liefde, vrede en verbondenheid. Dat lijkt ons heerlijk en daar gaan we voor.

En dit is totaal oké en vermoedelijk de reden waarom de meesten van ons begonnen zijn met deze leerweg. In het Nieuwe Testament lezen we dat de mensen om twee redenen naar Jezus toe kwamen: om te luisteren naar zijn wijze woorden en om zich te laten genezen van hun lichamelijke kwalen. Jezus predikte dat het Koninkrijk der hemelen reeds was gekomen en onder hen was en tevens genas hij melaatsen, blinden, doven en kreupelen.

Wij geloven in de echtheid van alle ellende die ons lijkt te overkomen. We identificeren ons nog grotendeels met ons lichaam en daaronder versta ik dan niet alleen ons fysieke lichaam maar ook ons gevoels- en emotionele lichaam. Anders gezegd: we voelen ons een afgescheiden entiteit die lijdt aan de ellende van de wereld. Dit geloof, deze aanname dat er grenzen bestaan tussen mijn zelf en de wereld, wordt in de Bijbel omschreven als “leven vanuit het vlees”. Ik meen dat het apostel Paulus was die sprak over leven uit het vlees of leven vanuit de geest.

In ons verlangen naar lichamelijke genezing, in de meest ruime zin van het woord, blijven we uitgaan van de echtheid van ons beperkte en afgescheiden lichamelijke bestaan. We menen dat we een ziek of anderszins verstoord lichaam zijn en we willen graag een gezond en pijnloos lichaam worden. Daartoe pakken we de Cursus en daartoe willen we genezing. En nu wordt het heel subtiel en gaat het ego zich stevig roeren omdat het terecht nattigheid voelt. Het reageert nu namelijk direct met de volgende tegenvraag:

“Aha, moeten we dan onze ellende maar dragen en niet langer streven naar lichamelijke genezing?

Het is belangrijk om te zien dat dit geen vraag is maar een herhaling van ons geloof in onze lichamelijke identiteit. Het is een stelling en geen vraag. De stelling is namelijk: “Ik lijd echt en mag niet zeuren”. Maar zo is het niet. Het is allemaal een kwestie van focus. Bij geloof in onze afgescheidenheid focussen we op ons lichaam en willen dat dit verandert van ziek naar gezond. Maar dit is niet wat Jezus ons kwam vertellen, noch in de Bijbel noch in de Cursus. Zo geeft Jezus ons in de werkboekles van vandaag (97) deze drie woorden: “Ik ben geest”. Dit is wat anders dan: “Ik ben geen ziek lichaam maar een gezond lichaam”. Met die hele gezond-lichaam versus ziek-lichaam discussie blijf je ronddolen in de dualiteit, in het vlees, het zijn twee kanten van dezelfde droommedaille. Maar deze hele vleselijke en vreselijke droomwereld is slechts het onbelangrijke effect van een echt belangrijke oorzaak: een ongenezen denkgeest.

Je bent geest, altijd al geweest en zo zal je eeuwig zijn. Er is helemaal geen tijd in de hemel. Je bent heel, vrede, onbegrensd, liefdevol geluk. Je verkoos echter om je afgescheiden te voelen en dat deed je door de fabel van een ziek lichaam versus een gezond lichaam te bedenken. Er is dus een reden waarom we willen geloven in deze duale ellende; we willen ons afgescheiden voelen en dat lukt het beste door te geloven in conflicten, ziekte, pijn en dood. Maar hoe kunnen we hiervan ontwaken?

Weer even het ego aan het woord. Dat stelt dat we onze pijn dan maar moeten ontkennen en de wereld vlotjes moeten afdoen als een illusie. Dit kan echter nog steeds voortkomen uit geloof in dezelfde illusie; we ontkennen de pijn om van de pijn af te komen. Maar in de meest verbeten ontkenning schuilt de grootste erkenning van de zogenaamde echtheid van de ellende.
Wees daarom liever geduldig en liefdevol jegens jezelf en jegens anderen die geloven in de echtheid van lichamelijk lijden. “Belijd je zonden”, zo heet het in de Bijbel. Dit wil niets anders zeggen dan “geef toe dat je gelooft in de echtheid van de afscheiding, in de echtheid van je lichamelijkheid, in de echtheid van de pijn”. Vecht hier niet tegen, schaam je er niet voor, voel je niet stom en schuldig. Dat is namelijk voedsel voor het ego. Ontken de pijn en je geloof niet maar parkeer het voorlopig liefdevol in een hoekje. Besef dat echte genezing nodig is in de denkgeest die is gaan geloven in lichamelijkheid. Zie de pijn en ellende als afgoden die je gek genoeg aanbidt met als doel om je afgescheiden te blijven voelen. Weet je waar deze afgoden echt van balen? Als je hen glimlachend voorbij loopt op weg naar het licht je wendt tot de ene echte God, onze liefdevolle Vader. Je geloof in de kracht van liefde zal je echt genezen. Vrees niet wat er op lichamelijk droomniveau kan gebeuren als je je zieke denkgeest laat genezen door de liefde. Als de oorzaak (geloof in lichamelijke afscheiding) geneest kan het zo maar gebeuren dat je geen behoefte meer voelt om het tegendeel te geloven. De wonderen zijn ook de droomwereld nog niet uit maar zijn een eventueel gevolg en geen doel op zich. Luister aandachtig en dankbaar naar de volgende woorden uit WB 97:

Geest ben ik, een heilige Zoon van God, vrij van alle beperking, veilig, genezen en heel, vrij te vergeven, en vrij de wereld te verlossen.

In de Cursus corrigeert Jezus het duale Godsbeeld: er is geen God los van jou en er zijn geen anderen los van jou. God, jij en anderen zijn als eenheid met elkaar verbonden. Vanuit ons gezichtspunt, dus vanuit geloof in afscheiding, kunnen we dit niet begrijpen. Er is in ons verstandelijke, kleine denken vrijwel geen ruimte voor een mysterie. Na het lezen van de Cursus concluderen we met dit kleine verstand eerst terecht dat alles één is maar we kunnen niet begrijpen dat er in eenheid toch ruimte is voor differentiatie en onderscheid die ons verstand te boven gaan. Wij associëren immers deze begrippen met grenzen en we weten dat in eenheid geen sprake kan zijn van grenzen. Zaak gesloten.

Dus gaan we verder en we menen nu dat dat die eenheid betekent dat God en anderen slechts denkbeelden zijn in onze denkgeest. Ze worden teruggebracht tot projecties. Vervolgens menen we dat het wonder bestaat uit het doorzien van deze projecties. Het wonder wordt, langs deze lijnen gedacht, uitsluitend een correctie van onze perceptie. Stiekem hebben we onszelf uitgeroepen tot het centrum van het universum alles wat om ons heen lijkt te gebeuren bestempelen we hierbij als een illusie die gecorrigeerd moet worden zodat we lekker vredig op de bank om ons heen kunnen kijken naar de film in onze denkgeest.

Vanuit deze eenzijdige blik op de Cursus, alles is één en als dit niet zo lijkt is correctie van perceptie nodig, kunnen we wat verstoord raken als medestudenten nog praten over wonderen die ze via de Heilige Geest of via anderen mochten ontvangen. Dit riekt immers naar geloof in dualiteit en daar moeten we toch afstand van nemen. Vanuit deze visie bemoeit God zich niet met de wereld, is de Heilige Geest een tijdelijk symbool in onze denkgeest en zijn anderen slechts figuranten in onze droom. De Cursus wordt samengeperst tot theorie waarbij wij een soort zwart gat zijn waarin alle vreugdevolle uitingen dienen te verdwijnen. Vanuit deze theorie klinkt dan “de wereld bestaat niet” en “als we handelend optreden in de wereld dan nemen we de illusie serieus”. Helaas is deze zienswijze versterkt door de manier waarop de grote leraar en geliefde broeder Ken Wapnick zaken geformuleerd heeft, wellicht bedoeld ter correctie van een te duale zienswijze.

En ja; heel vaak ziet Ken het haarscherp hoe we weer gefopt worden door ons ego als we God, Heilige Geest en anderen als afgescheiden van onszelf zien en van hen gunsten verwachten om onze ego-behoeften te bevredigen. Maar nee, het ontbreken van grenzen wil niet zeggen dat de schepping een platgeslagen pannenkoek is. Vanuit de logica van ons beperkte verstand hebben we de creativiteit van de schepping uit het oog verloren. Deze creativiteit is terug te brengen tot het genoemde, wonderlijke mysterie:

God kan een oneindig rijke veelheid scheppen die tóch één is.

Onze eenzijdige focus op het corrigeren van onze perceptie dient correctie of, milder gezegd, aanvulling. Het is belangrijk dat we geen grenzen zien maar het is onnodig en een verarming om daarmee de wonderlijke verscheidenheid te ontkennen. Dus:

• God is niet buiten ons, wij zijn één met God, maar God is niet hetzelfde als wij
• De Heilige Geest, als schepping van God, staat niet los van God en los van ons maar is geen projectie van ons of een soort symbool.
• Andere Zonen van God staan niet los van ons, we zijn innig en in eenheid met elkaar verbonden, en zijn geen fantasieën van onze denkgeest.

Dus, mysterieus genoeg:

Ja; we zijn, net als de Heilige Geest en onze broeders, scheppingen van God; innig en onbegrensd verbonden met Hem, met de Heilige Geest en met onze broeders.
Nee; God, Heilige Geest en anderen zijn geen projecties van ons (tenzij we begrenzingen projecteren).

Nu pas kan er sprake zijn van het wonder in de volledige betekenis van het woord. Daarbij is zowel sprake van correctie van onze projectie (opheffen van geloof in afgescheidenheid) als van het aanbieden van wonderen. Hierbij stroomt liefde door ons een, zelfs in de vormen van de wereld, ten behoeve van broeders en zusters om hun onze innige verbondenheid te laten zien. Hierbij kunnen door de Heilige Geest wonderlijke dingen gebeuren die ons en anderen de liefde demonstreren die we zijn. Liefde kan nu scheppend en creatief uitstromen en genezing brengen aan alle verwarde denkgeesten. We worden niet opgeroepen om vanaf onze onderrug 24/7 uitsluitend onze verkeerde percepties te corrigeren maar om op te staan en de liefde scheppend te laten stromen door heel de wereld. Dit is de betekenis van geven en ontvangen zijn in waarheid één.

We kunnen verbaasd zijn dat wonderen niet alleen optreden als onze perceptie gecorrigeerd wordt maar tevens dat wonderen als het ware “aan ons gedaan” kunnen worden als uiting van- en oproep tot liefde. Lees de biografie van Helen Schucman en lees welke betekenis Jezus aan het wonder geeft. Deze betekenis is veel ruimer dan de soms wat ik-gerichte correctie van perceptie. In de werking van de Heilige Geest en in het aanbieden van wonderen herkennen we gemakkelijk de Jezus uit het Nieuwe Testament die mensen uitlegde dat ze niet zondig waren en de kracht van de genezen denkgeest demonstreerde door deze zichtbaar te maken in veranderingen in (droom-)lichamen.

Voor mij voelt de eenzijdige focus op correctie van perceptie als magere kaas; ik proef wel een beetje kaas maar echt lekker vind ik het niet. Zodra er ruimte komt voor het wonder van het mysterie (“onderscheiden” scheppingen die toch grenzeloos één zijn) dan proef ik de volromige 50+ kaas en komt er weer sjeu in de Cursus. We zijn geen corrigerende leraren maar creatieve feestgangers.