In m’n blogs heb ik een aantal keer geschreven over Een Cursus van Liefde (ECVL, Engels: A Course of Love). Ik zie dit boek als een vervolg op ECIW. Hoe mogen we gaan leven als de barricades die wij zelf tegen liefde hebben opgeworpen verdwenen zijn? Is het mogelijk om te leven vanuit een diep besef dat we met alles en allen op wonderlijke wijze verbonden zijn? In de Prelude van ECVL staat het als volgt:

P.24 De Cursus spreekt over een geduld dat eindeloos is. God is geduldig maar de wereld is dit niet. God is geduldig want Hij ziet jou alleen zoals je bent. De Christus in jou is nog altijd en eeuwig aanwezig. Maar toch lijkt het erop dat door de verzwakking van het ego, als gevolg van welk leerproces dan ook, er ruimte is gekomen voor een kracht, een kracht die als het ware is binnengekomen door een klein gaatje dat in het harnas van het ego is gemaakt. Een kracht die alsmaar groeit en ongeduldig wordt vanwege de vertraging. Het is niet je ego dat ongeduldig wacht op verandering, want jouw ego investeert immens veel opdat de dingen blijven zoals ze zijn. In plaats daarvan is het een geest van mededogen die bewogen wordt door de zinloosheid van ellende en lijden. Een geest die wil weten wat hem te doen staat, een geest die niet gelooft in de antwoorden die tot nu zijn gegeven.

P.25 Alleen de Christus in jou kan het dualisme overwinnen dat zelfs de meest alerte leerlingen kan bedreigen; de Ene die weet wat het betekent om tegelijkertijd als kind van God en als mensenkind te leven op deze aarde. De Christus in jou is niet jouw helper, zoals de Heilige Geest, maar jouw identiteit. Hoewel de Heilige Geest terecht werd aangeroepen om jouw perceptie te veranderen en jou het valse van het juiste te doen onderscheiden, is het nu het geschikte moment om in deze tijd van herkenning van je onverdeelde Zelf de Christus in jou te herkennen.

De Nederlandse vertaling is nu enkele maanden beschikbaar als gedrukt boek. Ik was betrokken bij de vertaling van het boek en heb de vertaalde tekst meermalen gelezen vanaf het scherm van mijn computer of iPad. Toen het boek eenmaal gedrukt was heb ik de tekst ook vanaf papier, dus in fysieke boekvorm, gelezen. Het verbaasde me dat (in mijn beleving) dit nog beter bij me binnenkwam. Maar goed, dat kan een persoonlijk dingetje zijn. Het e-boek is in elk geval een stuk lichter, makkelijker mee te nemen en als ik nu stukjes ’s avonds herlees voor het slapengaan ben ik blij met het lichte gewicht van mijn e-reader. Hoewel we ernaar gestreefd hadden de prijs van het fysieke boek zo laag mogelijk te houden (35 euro) is het e-boek natuurlijk nog vriendelijker geprijsd: 12,85 euro. Zie deze info svp niet als reclame; de vertalers hebben letterlijk pro deo gewerkt. Het mooie is dan wel weer dat geven en ontvangen in waarheid één zijn, en dat mochten we ervaren bij het werken aan de vertaling. Dit bleek een voorrecht en een zegen te zijn waar ik dankbaar voor ben.

Hartegroet,

Simon Schoonderwoerd

PS: Het boek wordt onder andere aangeboden op Bol; Een Cursus van Liefde door Mari Perron.
NB: Er circuleert nog een eerdere Nederlandse vertaling maar deze bevat slechts één van de drie delen van de complete versie. De titel van deze niet complete vertaling luidt: Een Cursus in Liefde (in tegenstelling tot de volledige versie: Een Cursus van Liefde) en deze oude vertaling heeft een roze kaft (de nieuwe, complete vertaling heeft een paarse kaft).

Ik heb zelf stevig geworsteld met de keuze tussen het Christelijke geloof en de non-duale visie zoals bijvoorbeeld verwoord in Advaita. Hoe zit het nou? Wat is de waarheid? Dat vroeg ik me toen af. Pas een jaar of 15 geleden doorzag ik tamelijk plotsklaps mijn strijd. Ik besefte dat het geloof in een concept van ‘zo zit het’ altijd relatief was en zou blijven. Anders gezegd: elk denkbeeld bleek relatief en ‘aan bederf onderhevig’. Toen ik via ECIW de nieuwe betekenis van ‘vergeven’ kreeg aangereikt schreef ik ooit een blog met de titel: “het vergeven van het ‘zo zit het-‘geloof”. Dit doorzien van de beperkte houdbaarheid van elk conceptueel geloof ervoer ik destijds als een heerlijke verlichting. Het resulteerde in het schrijven van twee boekjes: “Een Christen op Satsang” en “Geen beeld van God”.

Dit inzicht biedt letterlijk verlichting. Er viel een ballast van mij af. Het inzicht is iets dat niet meer weggaat. Soms betrap ik mezelf erop dat ik toch weer geloof ben gaan hechten aan bijvoorbeeld een mooie metafysische uiteenzetting. Gelukkig duurt dit meestal niet lang en valt het pas opgerichte “aha, zo zit het-“ beeld weer snel van zijn voetstuk. Toch moet ik dit wat toelichten. De gebruikte beelden, theorieën, filosofieën et cetera zijn niet per se verkeerd. Slechts de manier waarop ik omga met deze beelden kan onhandig zijn. Als ik beelden zie als ‘de waarheid’ dan neem ik mogelijk genoegen met te weinig. Mijn zoektocht blijft dan hangen op een mentaal niveau, de deur naar twijfel blijft openstaan en ik loop het risico om de strijd aan te willen binden met mensen die de voorkeur geven aan andere beelden dan de mijne. Kort gezegd: beelden zijn er niet om te aanbidden. Ze kunnen behulpzaam zijn als wegwijzers, als symbolen die verwijzen naar een werkelijkheid die niet zo makkelijk met woorden is uit te drukken. In een oosterse wijsheid-traditie wordt geadviseerd om je niet vast te klampen aan de vinger die wijst naar de maan, dus aan het beeld. Die vinger is een uitnodiging om de blik op te richten en naar de maan te kijken.

Onlangs las ik wat blogs van een ECIW-leraar die tamelijk plotseling een draai maakte van 180 graden. Eerst sprak ze vol enthousiasme over ECIW en nu ziet ze het als een onnodig ingewikkeld geloof. Dit doet me denken aan mij eigen ‘verlichting’ van 15 jaar geleden. In de twee genoemde boekjes zette ik me af tegen de Bijbel, soms in tamelijk cynische bewoording. Deze ECIW-leraar doet hetzelfde maar nu is het blauwe boek de klos. Ik vermoed dat zo’n beeldenstorm een functie heeft. Het is een fase waar je doorheen gaat. Deze fase zegt ook meer over jezelf dan over het beeld dat je wilt vermorzelen. Een beeldenstorm is onnodig. Het is ons geloof in ‘de uitlegbaarheid van de werkelijkheid’ dat bevraagd dient te worden. Anders gezegd: ons geloof in de absolute waarde van de vinger die naar de maan wijst is terecht in het geding.

Destijds meende ik dat de verstandelijke verlichting een eindpunt vormde. Hetzelfde meen ik te zien bij de ECIW-leraar. Eindelijk doorzie je ‘de flauwekul’ en je probeert anderen ervan te overtuigen om ook die Bijbel of dat blauwe boek maar te laten voor wat ze zijn. Nu zie ik dat het relativeren van zogenaamd heilige of geïnspireerde teksten weliswaar nuttig is maar geen doel op zich. Het blijkt namelijk mogelijk om te genieten van mooie beelden als we deze maar niet overvragen. Ooit heeft iemand woorden gekozen om zijn of haar inspiratie over te dragen aan anderen. Kunnen wij deze woorden laten binnenkomen en zelf iets van deze inspiratie ervaren?

Om deze ervaring mogelijk te maken is het inderdaad nuttig om de relativiteit van de gebruikte woorden (beelden) te doorzien. Als ons verstand dan zo tot rust komt kan er iets gaan resoneren op een dieper niveau. Ik noem het maar even op hartniveau. Als de beeldenstorm is gaan liggen komt er ruimte voor mildheid. Vanuit deze rust en mildheid kun je makkelijker contact krijgen met de intentie van schrijvers die andere beeldtaal gebruiken dan jij gewend bent. Er treedt dan herkenning op, vreugde en een gevoel van verbondenheid.

Afgelopen jaren mocht ik meewerken aan de vertaling van A Course of Love naar het Nederlands (Een Cursus van Liefde: ECVL). Ik zie dit boek als een voortzetting van ECIW. ECIW is de mooiste ‘vinger’ die ik ken. ECVL, ook een vinger, biedt mij een verdere verdieping. De uitnodiging is nu om de verstandelijke verlichting te vergeven. Om open te staan voor de liefde, voor God, voor elkaar. De verdieping houdt niet op, er is geen grens aan liefde. Goddank.

Gisteren postte ik een bericht waarin vermeld werd dat er door een zekere Dr. Edfeil een nieuwe, mysterieuze energie was ontdekt. Deze energie zou merkwaardige eigenschappen hebben: ze vermeerdert bij uitbreiding en ze maakt mensen die zich ermee bezighouden blij.

Deze blog werd met blijdschap ontvangen. Ik had verwacht dat bij het lezen van de blog wel gaandeweg duidelijk zou worden dat deze door mij bedacht was om de eerste alinea van Hoofdstuk 12 uit Een Cursus van Liefde (ECVL) te illustreren. Ik vermeldde deze alinea aan het einde van de blog en geef hem hier nogmaals:

Het woord liefde is deel van je probleem met deze Cursus. Wanneer ik het woord liefde zou nemen en het zou vervangen door de een of andere ingewikkelde technische term, en je dan zou vertellen dat dit het materiaal is dat de wereld tot eenheid smeedt, dan zou dit voor jou veel gemakkelijker te aanvaarden zijn. En als ik je vervolgens zou zeggen dat je deze gesofisticeerde term niet kent en dat je daarom meer gelooft in je afscheiding van alles dan in je eenheid met alles, dan zou je er veel eerder toe geneigd zijn instemmend te knikken. Dan zou je zeggen: “Net als ieder ander, was ik hier niet van op de hoogte.” Stel dat een wetenschapper je zou vertellen dat er een goedaardige energie is ontdekt die bewijst dat je met alles en met iedereen in het universum bent verbonden en als deze energie een of andere extravagante naam zou hebben dan zou je zeggen: “Er is een nieuwe wetenschappelijke ontdekking gedaan en ik ben geneigd te geloven dat ze kan kloppen, vooral als anderen er ook in gaan geloven.”

De meeste lezers doorzagen toen de naam van de ontdekker van deze nieuwe energie: als je de letters van edfeil omkeert staat er, jawel, “liefde”. Toen ik merkte dat niet iedereen dit zag gaf ik in de Facebook-groepen snel aan dat het bericht “niet waar” was. Mail-abonnees op mijn website (eciwcoach.com) misten deze toelichting, vandaar deze huidige blog. De teleurstelling die sommigen ervaarden laat echter zien dat Jezus in ECVL dwars door ons heen kijkt. Hij beseft dat wij liefde een cliché zijn gaan vinden en dat het woord “liefde” helaas sleets is geworden. De reacties op mijn blog geven aan dat we opveren als er gezegd wordt dat er een “materiaal is dat de wereld tot eenheid smeedt” met de gesofisticeerde naam “Edfeil”.

Ik hoop dat dit ons aan het denken zet. Is het bericht fake-nieuws? Er is immers wel degelijk een kracht die exact de eigenschappen heeft die genoemd worden. Waarom kunnen wij ons niet meer verheugen in de liefde? Jezus voorziet in ECVL precies onze reactie:

Je voelt je nu een beetje beetgenomen als je te horen krijgt dat liefde het antwoord is. Je voelt je een beetje berispt als je te horen krijgt dat je niet weet wat liefde is. Je voelt je een beetje misleid nu je gevraagd wordt om te denken dat liefde niet beperkt hoeft te zijn tot wat jij dacht dat het was. Je denkt dat het typisch iets is voor een spirituele tekst om je te vertellen dat liefde het antwoord is, alsof dit niet al eerder is gezegd. Deze boodschap werd al lang geleden verkondigd en toch blijft de wereld hetzelfde. Hoe kan dit dan het juiste antwoord zijn? Het leven is te ingewikkeld om door liefde te worden opgelost.

Wow, ik ben opnieuw onder de indruk van Een Cursus van Liefde. Jezus geeft hierin exact aan hoe wij in elkaar steken. Niet als nuchtere wetenschapper maar als broeder en alleen om ons te helpen ons open te stellen voor de kracht van liefde.

Met jullie verbonden in deze “energie”.

Hartegroet,

Simon Schoonderwoerd

Er is een nieuwe kracht ontdekt in het heelal die vernoemd is naar de Duitse geleerde doctor Edfeil. De kracht zelf is net zomin waarneembaar als de ons reeds bekende krachten zoals de zwaartekracht, magnetische kracht en elektrostatische kracht. De effecten van edfeil op materie zijn echter wel duidelijk waar te nemen en te bestuderen. In een interview met Dr Edfeil probeert deze de wetenschappelijke data verzamelt in de deeltjesversneller in CERN samen te vatten voor de verzamelde lekenpers:

“Ik zie edfeil eerder als energie dan als kracht vanwege een unieke eigenschap van het fenomeen. Krachten vinden plaats tussen twee of meerdere fysieke objecten terwijl edfeil gezien kan worden als een uitbreidende kracht of energie. Wat wij in CERN hebben waargenomen kan niet verklaard worden middels de ons bekende kwantumfysica en lijkt van een totaal andere orde. Tot onze verbazing constateerden wij dat bij uitbreiding de hoeveelheid edfeil-energie niet minder wordt maar juist vermeerdert. Dit spot met al de aan ons bekende natuurkundige wetten en natuurlijk vooral met de basis van onze wetenschap: de wet van behoud van energie. Deze wet stelt dat je energie wel kunt verdelen maar niet kunt vermeerderen. Edfeil trekt zich niets aan van deze wet”

Vanwege deze controversiële eigenschappen is er onrust ontstaan binnen de wetenschappelijke wereld. Voor het eerst is er sprake van een fenomeen waarvan gesteld kan worden dat het “scheppende” eigenschappen heeft. Het is in staat zich uit te breiden en in de activiteit van de uitbreiding zichzelf te vermeerderen. De edfeil energie geeft zichzelf als het ware weg maar ontvang tegelijkertijd zichzelf terug. Terug naar Dr Edfeil:

“Het edfeil fenomeen correspondeert met niets in de ons bekende waarneembare wereld. Er lijkt eerder sprake van een subjectief fenomeen dat de wet van oorzaak en gevolg, de causaliteitswet, overstijgt. Er gebeurde iets merkwaardigs met de leden van het onderzoeksteam. Toen de unieke eigenschappen van edfeil steeds duidelijker in beeld kwamen, ervoeren mijn collega’s een soort fysieke warmte ter hoogte van hun hartstreek. Deze warmte ging gepaard met een gevoel van verbondenheid die niet beperkt bleef tot de onderzoekers die nauw betrokken waren bij de data-analyse maar zich uitbreidde tot iedereen met wie zij in contact kwamen; huisgenoten, familieleden en bekenden. Het enige wat hiervoor “nodig” was, was de bereidheid om de warmte door te geven aan mensen die op hun pad kwamen. Daarbij verbaasde iedereen zich over die merkwaardige kwaliteit van edfeil; het “doorgeven” ervan leidt niet tot vermindering maar tot vermeerdering.”

Dr Edfeil sluit het interview lachend af:

“Het lijkt haast een gezonde vorm van egoïsme: je krijgt meer door simpelweg meer te geven”.

Een Cursus van Liefde:

12.1 Het woord liefde is deel van je probleem met deze Cursus. Wanneer ik het woord liefde zou nemen en het zou vervangen door de een of andere ingewikkelde technische term, en je dan zou vertellen dat dit het materiaal is dat de wereld tot eenheid smeedt, dan zou dit voor jou veel gemakkelijker te aanvaarden zijn. En als ik je vervolgens zou zeggen dat je deze gesofisticeerde term niet kent en dat je daarom meer gelooft in je afscheiding van alles dan in je eenheid met alles, dan zou je er veel eerder toe geneigd zijn instemmend te knikken. Dan zou je zeggen: “Net als ieder ander, was ik hier niet van op de hoogte.” Stel dat een wetenschapper je zou vertellen dat er een goedaardige energie is ontdekt die bewijst dat je met alles en met iedereen in het universum bent verbonden en als deze energie een of andere extravagante naam zou hebben dan zou je zeggen: “Er is een nieuwe wetenschappelijke ontdekking gedaan en ik ben geneigd te geloven dat ze kan kloppen, vooral als anderen er ook in gaan geloven.”

Leed Jezus pijn toen hij gegeseld en gekruisigd werd? Als ik deze vraag eerlijk beantwoord dan moet ik toegeven dat ik dit niet weet. Natuurlijk heb ik wel gedachten over deze vraag gebaseerd op de cursus. Op basis hiervan zou ik zeggen dat Jezus door en door besefte dat hij niet samenviel met zijn lichaam. Hij zou de pijn dus niet ervaren als een aanval op zijn diepste wezen. Anders gezegd, mogelijk ervoer Jezus wel pijn maar leed hij niet. Hierbij wordt lijden dus gezien als het geloof in lichamelijke kwetsbaarheid en daarmee als geloof In de echtheid van de dood. Sommige studenten gaan nog een stapje verder en menen dat Jezus ook geen pijn ervoer. Ik waag dit te betwijfelen. In het nieuwe testament wordt beschreven dat Jezus honger, dorst en vermoeidheid kon ervaren. Het gaat mij dus een stap te ver om te veronderstellen dat Jezus geen pijn zou ervaren. Hier valt nog wel wat meer over te zeggen.

Er zijn schrijvers geweest die beweerden dat Jezus als het ware van een afstandje toe keek op de kruisiging. Hij zou er zelfs om gelachen hebben. Hij zou toch immers hebben geweten dat hij een puur geestelijk wezen is? Zijn lichaam zou toch geen enkele betekenis hebben? In feite is dit een vorm van absoluut filosofisch idealisme. Zo ontkende Berkeley het bestaan van de materiële wereld. Alles is bewustzijn. Dit correspondeert met de uitspraak in de cursus dat alleen de denkgeest echt is. Dus zowel de materiële wereld als ons fysieke lichaam zijn hierbij niet meer dan onze eigen interpretaties. En hoe zou Jezus nu van streek kunnen raken door een foute interpretatie? Hij zou zich toch zeker niet hierdoor laten foppen? Dit zou zijn lacherige houding in sommige mythen verklaren.

Waarom zou deze vraag voor ons überhaupt belangrijk zijn? Is dit niet slechts metafysisch geneuzel? Ik denk het niet. Geloof In het eventuele lijden van Jezus bepaalt hoe wij aankijken tegen ons eigen fysieke lijden en tegen het lijden van onze medemensen. Als wij zelf pijn lijden concluderen we dat we de cursus nog niet helemaal doorleefd hebben. Dezelfde conclusie trekken wij voor anderen als we hen zien lijden. Het lijkt ons niet verstandig om dit lijden serieus te nemen. We kunnen besluiten om zowel ons eigen lijden als dat van onze medemensen te negeren. We willen, anders gezegd, de nachtmerrie niet echt maken.

Kun je nu zien hoe belangrijk deze kwestie is voor je houding in het dagelijks leven? Als je de fysieke wereld ontkent dan neem je je eigen lijden en dat van anderen niet serieus. Je neemt Alleen de geestelijke wereld, de denkgeest, serieus en je wilt als het ware wegvluchten naar dit heerlijke pijnvrije domein. Weg van de nare droom, snel naar die heerlijke “echte” wereld. Voor wat betreft je medemensen geldt dat het doorzien van de droom ook voor hen het hoogst haalbare is. Jouw hulp gaat dan niet verder dan erop te wijzen dat degene die lijdt zich vergist.

Momenteel verdiep ik me In de filosofie van Emmanuel Levinas. Dit is een Frans Joodse filosoof uit de vorige eeuw. Iemand die de Holocaust overleefd heeft. Hij komt tot fascinerende inzichten. Hij stelt dat je eigen kwetsbaarheid een voorwaarde is voor oprechte ethiek en compassie. Je herkent op basis van je eigen kwetsbaarheid het appél dat de andere op jouw doet voor hulp. Dit plaatst mij in een spagaat. Ik merk dat ik aangetrokken word tot het eerdergenoemde absolute idealisme waarbij de fysieke wereld soms ontkend wordt. Ergens zou ik best wel willen lijken op de lacherige Jezus en het feestje van onkwetsbaarheid samen met hem vieren. Toch brengt deze visie mij in problemen. Hij biedt mij Jezus als afstandelijke filosoof maar niet als mijn betrokken broer zoals ik hem heb leren kennen in het nieuwe testament. Jezus nam zijn zieke en hongerige tijdgenoten volledig serieus en bood hen praktische hulp. Deze hulp beperkte zich niet tot een lacherig advies om hun ellende niet serieus te nemen.

Dit brengt mij terug bij het begin van deze blog. Ervoer Jezus pijn toen hij gegeseld en gekruisigd werd? Ik zie nu de consequenties van mijn geloof in een ontkennend antwoord op deze vraag. Ik zie dat bij een ontkennend antwoord ik zelfgericht dreig te worden, slechts gericht op een pijnvrij leven voor mijzelf en lege filosofische theorietjes voor mijn broeders en zusters. Hoe anders klinken de woorden van Levinas. Ze doen mij de blik richten op mijn naasten. In hun leed en wanhoop herken ik die van mijzelf. Er is geen ruimte voor superieure onraakbaarheid maar wel voor liefde die uitreikt naar mijn broeder. Mogelijk twijfelt mijn verstand over deze vragen maar mijn hart aarzelt geen moment. Het omarmt mijn broeder net zoals de bijbelse Jezus deed.

Ons verstand wil het hierbij niet Laten zitten. Hoe zit het nu? Spreekt deze blog de cursus niet tegen? Ik weet het niet. Wat ik wel weet is wat mijn geloof in het beeld van een lacherige Jezus met mij doet. Voor de duidelijkheid: ik meen dat dit beeld niet inherent is aan de cursus, en zeker niet aan de bijbel. Maar voor dit betoog is dit nu niet van belang. Mijn vraag aan de lezer is slechts: wat geloof jij? En hieraan vastgekoppeld de vraag: zie je wat dit geloof met je doet en is dat wat je wilt? Ik wil deze blog eindigen met de volgende vraag: wat geloof je en wat weet je zeker in het diepst van je wezen? Ik wens je veel wijsheid maar vooral liefde.