Gisteren plaatste ik een bericht waarin ik een video onder de aandacht bracht waarin Robert en Emily van The Circle of Atonement uitleggen waarom zij ECIW niet een puur non-duale visie vinden. Deze video maakt dat ik weer eens wat langer stilstond bij wat we nu eigenlijk verstaan onder “pure non-dualiteit”. Daarbij kwamen wat bekende sprekers in m’n gedachten zoals Adyashanti, Tony Parson, Rupert Spira en nog een stel anderen. Ik mijmerde over de kern van hun boodschap. In mijn beleving komt dat neer op zoiets als: “het geloof in het bestaan van een afgescheiden zelf is een illusie”. Ze hebben elk hun eigen manier om dit uit te drukken. Je komt uitspraken tegen als “bewustzijn is zich gewaar van zichzelf” en de bekende metafoor: “de druppel zweeft even boven de oceaan en zal er weer in terugvallen, in absolute eenheid”.

In ontmoeting met “verlichte” personen valt me op dat ze inderdaad een verhoogd besef van verbondenheid lijken te hebben van zichzelf met anderen en met de wereld om hen heen. Met het risico dat je me gaat beschuldigen van projectie durf ik toch te stellen dat ze allemaal nog steeds het besef hebben dat ze bestaan als individu, zij het dat ze niet langer geloven dat ze fundamenteel gescheiden zijn van “de rest”. Vandaar ook die mooie term: “non-duaal”. Het is “niet twee” maar je wilt ook niet zeggen: “oh, dus het is absoluut één”. In absolute eenheid kan er geen besef van “zelf” meer zijn. Een uitspraak als: “nu besef ik dat ik absoluut één ben” is onmogelijk, omdat je alleen “ik” kunt zeggen als er zoiets is als een “niet-ik”.

Nu zitten we midden in een mysterie. De verlichte mannen en vrouwen weten dat die “ik” toch niet echt verschilt van die “niet-ik”, maar toch spreken ze nog steeds vanuit een kern, iets van een zelf. Dit “zelf” duiden we dan maar aan met een hoofdletter: “Zelf”. Met dit Zelf is dus iets grappigs aan de hand. Het is nog steeds een soort individuele kern, maar deze kern is niet echt gescheiden van “de rest”.

So far so good. ECIW zegt niet anders dan dit. Vrij vertaald en met een knipoog naar de hoofdletter-truc kunnen we stellen dat we geen kinderen zijn maar Kinderen. En vanaf dit moment wordt het interessant en betreden we het gebied van het geloof. Hoe zit dat in mijn beleving?

De hardcore non-dualisten willen niet halt houden bij het ervaarbare mysterie van het gevoel van ultieme verbondenheid met behoud van Zelf-gevoel. Nu begint het grote speculeren dat zich als volgt laat samenvatten. Men zegt eerst geen druppel te zijn maar een Druppel, met een hoofdletter D. Maar omdat zelfs deze Druppel nog iets van individualiteit lijkt te hebben, meent men dat dit niet het eind van het verhaal is. Ook deze Druppel vindt men nog te bepaald, nog te gedifferentieerd en Hij moet verdwijnen in de oceaan.

Maar weet de verlichte goeroe dit uit “eigen ervaring”? Of is het een extrapolatie van deze ervaring en feitelijk een geloof? Ook goeroes stappen nog opzij voor de aanstormende bus. Kennelijk is er toch nog zoiets als een streven naar zelfbehoud of Zelfbehoud, wat mij betreft.

ECIW leert dat wij geschapen zijn als Kinderen van God en biedt ons prachtige teksten zoals:

“God, die alle zijn omvat, heeft wezens geschapen die elk voor zich alles hebben, maar die dat willen delen om hun vreugde te vergroten. Niets werkelijks kan vergroot worden, behalve door het te delen. Dat is de reden dat God jou geschapen heeft. De Goddelijke Abstractie schept vreugde in het delen. Dat is wat schepping betekent.” (T-4.VII.5:1-5).

ECIW bevat ook talloze teksten die ons wijzen op onze ultieme verbondenheid met elkaar; we vormen samen het Zoonschap, één Zoon. Dit brengt ons terug bij de druppel-analogie. In Cursus-land zijn er namelijk twee visies op de Druppel. Robert Perry probeert dicht bij de tekst van ECIW te blijven en stelt dat God “wezens”, meervoud, heeft geschapen. Wij zijn de eeuwige, tijdloze Druppels van God, in wonderlijke eenheid verbonden met de Vader en met alle “andere” Druppels. Ken Wapnick stelt daarentegen voor dat er eigenlijk één Zoon is, één oceaan, één Super Druppel. Hij stelt dat Jezus weliswaar spreekt over Druppels maar dat dit niet het eindstation is. Net als de genoemde verlichte leraren vermoedt hij dat ook de Zelven gaan oplossen in een soort absolute eenheid.

Weet Wapnick uit eigen ervaring dat dit zo is? Ik betwijfel het. Kan Robert Perry zeker weten dat dit niet zo is? Nee, dat lijkt me niet. Beiden baseren zich op ECIW maar komen toch uit op verschillende visies.

Er valt veel te zeggen over de consequenties van de verschillende geloven / visies. De hardcore non-dualisten en Ken Wapnick kunnen stellen dat ons kleine zelf zich probeert vast te klampen aan het behoud van afgescheidenheid. Dat het Zelf niets meer is dan een wat groter zelf. We zouden zogenaamd de harde waarheid, dat we helemaal gaan oplossen in de ene Zoon (de Super Druppel), niet aandurven. Robert Perry betoogt al decennia dat Jezus geen absolute eenheidstheorie, geen Super Druppel theologie, verkondigt.

Zo kijken de cursus-leraren dus ongeveer aan tegen de schepping:

Wapnick:

1. God schept één Zoon (Super Druppel)
2. De Super Druppel droomt dat hij bestaat uit talloze druppels

Perry:

1. God schept talloze Druppels
2. De Druppels zien niet meer dat ze niet verschillen van de andere Druppels, ze dromen als druppels onderling afgescheiden te zijn.

Tja; roept u maar! Biedt Jezus in ECIW ons de  liefdevolle boodschap dat we een wonderlijke, eeuwige Identiteit als Druppel hebben? Of klamp ik mij hier uit angst aan vast en moet ik oplossen in de Super Druppel, de oceaan? Wat zeggen de goeroes? Wat zeggen de cursus-leraren? Wat zegt Jezus in ECIW en anderen boeken? Wat zeggen andere tradities?

Pfff… Moeten we onszelf wel vermoeien met dit soort vragen? Wat schieten we ermee op? Dat mag iedereen zelf weten natuurlijk. De weg die ECIW aanbiedt blijft hetzelfde: laat liefde door je heen stromen en kijk maar wat er gebeurt. Daarbij droom ik graag over thuiskomen bij de Vader, liever dan oplossen in de oceaan.