Waar zijn we na de vorige drie blogs nu aangeland? We hebben vastgesteld dat we, als we eerlijk zijn, ons geen voorstelling kunnen maken van de schepping binnen eenheid en liefde. We kunnen echter wel nadenken over eenheid en dat doen we naar hartenlust. Hierin vinden we aansluiting bij andere eenheidsvisies en bij uitvoerig uitgewerkte toelichtingen van sommige cursusleraren op Een Cursus in Wonderen. Deze visies en uitleg vinden we logisch klinken: ”hier kunnen we wat mee!”, is de overheersende gedachte . Ons denken weet dat in eenheid geen onderscheid kan bestaan en dat er geen ruimte is voor differentiatie en individuatie. Ik heb laten zien hoe ons denken dan uiteindelijk komt tot stevige oneliners zoals “God weet niets van ons” en “Er zijn geen anderen” (zie hiertoe vorige blogs in deze serie). We voelen ons gesteund in onze benadering van de cursus door een bekende tekst uit de inleiding:

De cursus beoogt niet de betekenis van liefde te onderwijzen, want dat gaat wat onderwezen kan worden te boven. Hij beoogt echter wel de blokkades weg te nemen voor het bewustzijn van de aanwezigheid van liefde, die je natuurlijk erfgoed is. Daartoe gebruikt hij woorden, die symbolisch zijn en niet kunnen uitdrukken wat achter symbolen schuilgaat. Alleen het ego stelt vragen, want alleen het ego twijfelt.

Jezus vertelt on in de cursus dat wij scheppingen zijn van een liefdevolle God, uitbreidingen van Zijn liefde, en geeft in bovenstaand citaat aan dat wij ons hier met ons verstand geen voorstelling van kunnen maken. Waar we wel, zij het moeizaam, over kunnen gaan praten is over het wegnemen van de blokkades voor het bewustzijn van de aanwezigheid van liefde. En hier kunnen we tenminste wel wat mee als we het gesprek verplaatsen van liefde naar eenheid. Want wat afscheiding is weten we maar al te goed; dat is het geloof in onderscheid. Hoe simpel wordt het nu! Er kan, zo concluderen we nu, geen echt onderscheid bestaan tussen mij en jou, mij en Jezus, mij en de Heilige Geest en, uiteindelijk, tussen mij en God.

In absolute eenheid kan niks gebeuren, zo redeneert ons verstand. Ik heb cursus-studenten de vraag horen stellen of je een kind dat in de vijver valt wel zou moeten redden en een cursus-leraar horen vertellen hoe ze onaangedaan zit te lachen voor de tv bij het zien van beelden over oorlog en geweld. Het is immers allemaal illusoir? In eenheid kan toch niks gebeuren? Is juist ons geloof in ellende niet ontstaan omdat de Zoon van God vergat te lachen om de illusie? Door onze handen uit de mouwen te steken versterken we immers deze illusie alleen maar?

Dit zijn extreme voorbeelden, ik weet het, en goddank loopt het bij de meeste cursus-studenten niet zo’n vaart en voelen ze ergens wel dat dit niet de bedoeling kan zijn. Binnen absolute eenheid is er geen goed en kwaad, kan er niks gebeuren en is sprake van een soort neutrale a-moraliteit. Ons verstand kan smullen van de waterdichte logica, van deze kille helderheid. Is dit wat Jezus ons in de cursus onderwijst? Komt “als vanzelf” de liefde naar boven borrelen als we via kille abstracties zogenaamde kunstmatige blokkades slechten?

We moeten terug naar het begin en de wortel van dit misverstand in beeld proberen te krijgen. In feite volgt na de uitspraak over liefde in bovenstaand citaat een waarschuwing voor ons, want de rest van de tekst luidt:

“De cursus geeft eenvoudig een ander antwoord zodra de vraag is gesteld. Dit

antwoord probeert niet zijn toevlucht te nemen tot vindingrijkheid of scherpzinnigheid. Dit zijn eigenschappen van het ego. De cursus is eenvoudig. Hij heeft één functie en één doel. Alleen daarin blijft hij geheel consistent, want alleen dat kan consistent zijn.”

We moeten niet proberen een eenheidstheologie in elkaar te flansen op basis van vindingrijkheid of scherpzinnigheid. Dit zijn eigenschappen van het ego. Als we enkel ons verstand inzetten en vanuit ons geloof in afgescheidenheid ontkenning of weglachen als methode gaan hanteren dan resulteert dit in de zichzelf superieur voelend, verhard ego.

Wat ontbreekt hier toch? Klopt het verhaal van eenheid dan niet en moeten we toch geloven in onderscheid? Nee, dat is het niet. Maar we hebben ons denken op de troon gezet en zijn ons hart vergeten.

Liefde kan niet onderwezen worden maar wel herkend door ons hart. Ons verstand kan, zoals in eerdere blogs vermeld, niks met schepping binnen eenheid maar ons hart verwondert zich, juicht en is dankbaar. Het is dit hart dat zonder aarzelen ons ertoe beweegt het kind uit de vijver te redden. Het is dit hart dat huilt van mededogen als het de schreeuw om liefde vertaald ziet in het oorlogsgeweld op tv. Het is dit hart dat de goddelijke weg herkent die Jezus ons in de cursus toont; de weg van de heilige relatie. Wordt vervolgd.