In Een Cursus van Liefde vertelt Jezus dat we tot nog toe vooral leerden middels contrasten; gezond-ziek, oorlog-vrede, man-vrouw, zwart-wit en ga zo maar door. Ik merk dat ik zelf ook dikwijls wat polariserend reageer als mijn gesprekspartner iets heel stellig beweert. Als iemand heel hard roept dat “A” de waarheid is, dan neig ik ernaar om ook maar eens “B” te roepen. Toen ik werkte aan de universiteit deden mijn collega’s neerbuigend over het dagblad De Telegraaf. Ik heb toen lange tijd beweerd dat ik deze krant erg plezierig vond, terwijl ik hem helemaal niet las. Of, actueler: als ik Trump hoor spreken heb ik direct oefeningen te doen en moet ik hulp vragen van Jezus om Trumps roep om hulp te herkennen. Maar het stimuleert me om ook eens gewoon te onderzoeken wat nu de standpunten zijn van de Republikeinen.

Maar goed; weg van dit beladen onderwerp en terug naar de cursus. Want hier heb ik dezelfde neiging als ik medestudenten een radicaal standpunt hoor verkondigen. Kort samengevat:

• Als iemand zegt dat we ons helemaal moeten richten op het corrigeren van onze perceptie, dat dit het wonder is, en dat dan de rest automatisch wel volgt dan benadruk ik het belang van leven vanuit liefde, vanuit het hart.
• Als daarentegen iemand zegt dat we dat dikke boek niet nodig hebben en “gewoon” telkens de Heilige Geest om raad en liefde moeten vragen, dan benadruk ik dat Jezus ons niet voor niets ook het Tekstboek heeft gegeven.

Toen ik stopte met kerkbezoek omdat de uiterst duale interpretatie van de boodschap van het Nieuwe Testament me niet beviel, schreef ik het boek “Een Christen op Satsang”, dat naadloos aansluit bij de visie van non-dualisten als Rupert Spira, Eckhart Tolle, Mooji etc. Dit maakt mijn relatie met Ken Wapnick ook zo ambivalent. Hij benadrukt vooral het non-duale aspect van ECIW om te voorkomen dat we terugvallen in klassiek, duaal Christelijk denken. En deze neiging herken ik dus.  Maar nu zie ik dat deze nadruk en deze stelligheid de Cursus geen recht doet en dat de boodschap van al die prachtige neo-advaita-leraren heel wijs zijn, maar dat de cursus rijker, completer, warmer, opener en liefdevoller is. Ik zie zalen vol mensen ademloos luisteren naar al deze wijsheid om toch vooral diezelfde serene rust te bereiken als de spreker en vergelijk het met de door liefde gedreven christenen die eten en hulp bieden in oorlogsgebieden. Daar zie ik stromende liefde, of die nu voorkomt uit een duale visie of niet, en ik gruw van oneliners als “doe niks in de wereld want daarmee maak je de illusie echt”.

Dat doorslaan naar één kant van het verhaal kan tijdelijk oké zijn maar uiteindelijk is het funest en maken we van de boodschap van Jezus een karikatuur. Ik heb dit heen en weer bewegen tussen uiterste standpunten en de neiging te willen kiezen ook in mijzelf gezien in een periode waarin ik heen en weer werd geslingerd tussen duaal Christelijk geloof en de non-duale advaita. Ik noemde dit “loopings”. Totdat ik zag dat het enige constante nu net die onzekerheid betrof, de spanning die optreedt zolang we blijven hangen in of-of denken of, anders gezegd, zolang ons verstand dat denkt in termen van waar en onwaar op de troon zit. Non-dualisten zouden zeggen: “je bent het bewustzijn waarin de twijfel verschijnt” en ik herken dit. Jezus zou zeggen: “stel nu je denken onder curatele van je hart”.

Hij verwoordt dit, als altijd, prachtig en poëtisch in zijn cursus. Kijk maar eens naar de werkboekles van vandaag (#313):

“Laat nu een nieuwe waarneming tot mij komen.

Vader, er is een visie die alle dingen als zondeloos beziet, zodat angst verdwenen is en waar die was, liefde wordt binnengenood. En liefde zal komen waar ze maar wordt gevraagd. Deze visie is Uw gave. De ogen van Christus bezien een vergeven wereld. In Zijn zicht zijn al haar zonden vergeven, want Hij ziet geen zonde in iets waar Hij naar kijkt. Laat nu Zijn ware waarneming tot mij komen, opdat ik uit mijn droom van zonde ontwaken mag en in mij mijn zondeloosheid zien, die U volkomen onbezoedeld bewaard hebt op het altaar voor Uw heilige Zoon, het Zelf waarmee ik me vereenzelvigen wil.

Laten we elkaar vandaag met de ogen van Christus bezien. Hoe prachtig zijn we! Hoe heilig en hoe liefdevol! Kom, broeder, verbind je vandaag met mij. We verlossen de wereld wanneer wij ons hebben verbonden. Want in onze visie wordt zij even heilig als het licht in ons”.

Zie, proef, hoe wijsheid en liefde, hoofd en hart hier in harmonie zijn met elkaar. Want het is een oproep om geen denkbeeldig onderscheid, zonde, te zien. “Zonde” is de cursus-term voor ons geloof in afscheiding en alle non-duale leraren wijzen erop dat in feite alles heilig, heel, is. Maar zie ook dat de werkboekles verder gaat dan “slechts” de correctie van onze perceptie. Hoor je genoemde leraren praten over het “uitnodigen van liefde”? En dat we mogen vragen om liefde? Hoor je hen praten over Jezus die ons uitnodigt om je met hem te verbinden en zodoende de wereld te verlossen?

Mijn hartenwens is dat wij als cursus-studenten ons steeds beter realiseren dat wat Jezus ons in Een Cursus in Wonderen en Een Cursus van Liefde (en andere boeken) meer biedt dan klassiek Christelijk geloof maar ook meer dan een rationele non-duale visie. Nu niet boos worden en niet vergeten te lachen als ik het zo formuleer: “Let’s make Jesus’ words great again!”.