Gisteren had ik het over het feit dat sommige studenten een hekel hebben aan de uitgebreidheid van Een Cursus in Wonderen (ECIW). “Hoe ingewikkeld kan de waarheid zijn?”, vragen ze zich af. “Gewoon telkens hulp vragen aan de Heilige Geest, dat is alles!”. Het klopt ook, de waarheid kan niet ingewikkeld zijn. Maar wij kunnen het wel ingewikkeld maken voor onszelf en vanuit zijn grote liefde voor ons heeft Jezus ons een uitgebreide handleiding gegeven om onze zelfgemaakte en aangeleerde bedenksels te ont-leren: ECIW. Velen menen dit niet nodig te hebben, velen overschatten zichzelf hierin.

Iets dergelijks zie ik gebeuren rond de metafysica van ECIW. Een zorgvuldige lezer merkte op dat nergens in de cursus het woord “metafysica” voorkomt. Nu klopt dit maar deels want het wordt wel genoemd in de “Ten geleide van de Nederlandse vertaling”, waar staat:

“Als een van de dragende concepten van de metafysica van de Cursus moest de vertaling van “mind” duidelijk onderscheiden worden van die van “spirit”.

Wat is metafysica? Metafysica is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de fundamentele aard van de werkelijkheid en het bestaan. Het onderzoekt vragen die verder gaan dan de fysieke wereld en de empirische wetenschap, zoals de aard van het zijn, de structuur van de werkelijkheid, de aard van tijd en ruimte, en de relatie tussen geest en materie. Metafysica probeert de diepere principes en oorzaken van de werkelijkheid te begrijpen, vaak door middel van abstracte en conceptuele analyse.

Als je ook meer enigszins bekend bent met ECIW dan zie je dat de kern van de visie die in dit boek gepresenteerd wordt zo’n beetje samenvalt met het woord metafysica. Ik noemde de weerstand tegen teksten die handelen over de metafysica van de cursus al in de eerste blogs van deze serie. Menig student vindt metafysica lastig en geeft de voorkeur aan een paar simpele handvatten om met de cursus in het dagelijks leven aan de slag te gaan. De talloze posts met daarin een (fraaie!) cursus-oneliner zijn heel wat sneller en makkelijker te lezen dan bijvoorbeeld zo’n lange en ingewikkelde blog als deze. Prima; ieder zijn of haar ding op zijn of haar moment, maar weet wel dat Jezus zich niet beperkt tot tegeltjeswijsheden in ECIW. Zie bijvoorbeeld de werkboekles van vandaag

“Les 336

Vergeving laat me weten dat denkgeesten verbonden zijn.

Vergeving is het aangewezen middel om waarneming te beëindigen. Kennis wordt hervonden nadat” eerst de waarneming veranderd is, om dan volledig te wijken voor wat voor eeuwig buiten haar hoogste bereik blijft. Want beelden en geluiden kunnen in het gunstigste geval slechts dienen om de herinnering terug te brengen die voorbij dat alles ligt. Vergeving vaagt alle vervormingen weg en opent het verborgen altaar voor de waarheid. Haar lelies zenden hun licht de denkgeest in en roepen die op terug te keren en naar binnen te kijken, om te vinden wat hij tevergeefs buiten zich heeft gezocht. Want hier, en hier alleen, wordt innerlijke vrede hervonden, want dit is de woonplaats van God Zelf.

Moge vergeving in stilte mijn dromen van afscheiding en zonde wegwissen. Vader, laat me dan naar binnen kijken en ontdekken dat U Uw belofte omtrent mijn zondeloosheid gehouden hebt; dat Uw Woord onveranderd blijft in mijn denkgeest, en Uw Liefde nog altijd woont in mijn hart.”

Deze werkboekles springt haast uit zijn voegen van de metafysica en sluit aan bij het hierboven genoemde citaat over mind en spirit. Jezus geeft aan dat onze waarneming eerst zal veranderen en dan zal verdwijnen als we het pad van vergeving bewandelen. We kunnen ons misschien nog wel iets voorstellen bij een iets andere, positievere, blik op de wereld maar wat bedoelt Jezus nu met het verdwijnen van waarneming? Is het dan de bedoeling dat ik niets meer zie, hoor, ruik, hoor en voel? Dat is toch helemaal geen fijn vooruitzicht? We zouden ons hierdoor volkomen opgesloten voelen in ons lichaam, afgezonderd van alles en iedereen. Dichter bij de beschrijving van de hel kun je haast niet komen.

Maar we hebben het hier over metafysica pur sang. Want wij zijn “van nature”, geschapen, geestelijke wezens. Onze zintuigen zijn niet de poorten naar buiten maar de door ons gekozen beperkingen om ons de illusie te geven in een lichaam te wonen waarbij we een tegenstelling hebben bedacht van waarnemer en het waargenomene. De metafysica van de cursus leert ons dus dat de werkelijkheid 180 graden omgekeerd is aan wat we denken.

Gelukkig kan God (de Heilige Geest, Jezus) onze bizarre neiging om onszelf middels onze zintuigen klein en lichamelijk te denken, corrigeren middels vergeving. Die vermeende afscheiding wordt in de cursus “zonde” genoemd, en we leren dat zonde niet bestaat. Anders gezegd: we leren dat onze zintuigen ons foppen als ze ons vertellen dat jij (jouw denkgeest) daar is en afgescheiden van mijn denkgeest hier. Door met ons verstand deze denkbeeldige grens te ontkennen kan vanuit ons hart de liefde weer gaan stromen van mij naar jou en zo kan ik leren dat denkgeesten verbonden zijn. Dat jij en ik liefde zijn, de geliefde kinderen van de Vader. Jezus, dank voor dit vergezicht, dank voor de zegen van de metafysica in ECIW.