Jij bent relatie: Over de relationele identiteit volgens Een Cursus van Liefde

In Een Cursus van Liefde wordt een radicaal ander mensbeeld ontvouwd dan dat van de afgescheiden, autonome individualiteit. Het boek stelt dat wij niet slechts in relatie bestaan, maar dat wij in wezen relatie zíjn. Dit inzicht vormt een van de fundamenten van de Cursus en raakt aan een diepe waarheid over onze identiteit en ons Zijn.

1. Relatie als het weefsel van het leven

Het eerste inzicht dat de Cursus aanbiedt is dat relatie niet iets bijkomstigs is – een toevallige interactie tussen afzonderlijke wezens – maar dat relatie het verbindende weefsel van al het leven is. We zijn niet mensen die relaties hebben; we zijn relatie. “Zeg tegen jezelf terwijl je de gebeurtenissen en situaties van jouw wereld tegemoet treedt dat je zijn in relatie bent,” klinkt het uitnodigend. Dit betekent dat alles wat we doen, denken, voelen of ervaren zich afspeelt binnen een veld van onderlinge verbondenheid.

2. Schepper én relatie tegelijk

De Cursus gaat nog een stap verder door te stellen dat we niet enkel deelnemers zijn aan relaties, maar ook hun scheppers, én dat we zélf deze relatie belichamen. We zijn “de schepper van de relatie en de relatie zelf”. Daarmee wordt onze creatieve macht erkend: we zijn medescheppers van werkelijkheid doordat we haar in relatie beleven. Zonder relatie is er geen ervaring, geen betekenis, geen bestaan. Wij zijn relationele wezens in de meest letterlijke zin.

3. Van begin af aan relationeel

Onze identiteit als relationeel wezen is geen bijkomstigheid, maar onze oorspronkelijke staat. De Cursus stelt: “Je kwam in de wereld, in vorm, als een wezen in relatie”. Relatie gaat dus vooraf aan bewuste keuzes of persoonlijke ontwikkeling. Het is geen stadium dat we bereiken, maar een gegeven dat aan ons voorafgaat en dat we ons slechts hoeven te herinneren of opnieuw toe-eigenen.

4. De wederkerige aard van Zijn

Er wordt een prachtige parallellie getrokken tussen ons wezen en dat van God: “Je bent wie je bent in relatie. Ik Ben ook wie Ik Ben in relatie”. Zelfs het goddelijke wordt in de Cursus niet voorgesteld als een afstandelijk Absoluut, maar als een wezen dat zich eveneens in relatie voltrekt. Deze uitspraak weerspiegelt een theologie van nabijheid en betrokkenheid: wij en God worden gekend en gerealiseerd in relatie tot elkaar.

5. Relatie is eenheid

De Cursus stelt dat relatie en eenheid uiteindelijk hetzelfde zijn. “Relatie is eenheid en relatie is je natuurlijke staat. Het is wie jij bent”. Hier verdwijnt het dualisme tussen ‘ik’ en ‘ander’. In ware relatie is geen afstand, geen afgescheidenheid, slechts verbinding. Het idee van het autonome zelf maakt plaats voor het besef van een gedeeld, participatief bestaan.

6. Geen sprong, maar een thuiskomst

Misschien het meest confronterende, en tegelijk bevrijdende, is de vraag die wordt gesteld: “Is het zo’n enorme sprong om van het idee dat je alleen in relatie bestaat, te gaan naar het idee dat je alleen als relatie bestaat?”. Wat de Cursus hiermee suggereert, is dat het idee van een zelfstandig, afgescheiden ‘zelf’ slechts een illusie is die we krampachtig proberen te handhaven. De waarheid is eenvoudiger, vriendelijker en veel omvattender: wij zijn relatie – altijd al geweest.


Conclusie: Ontwaken tot wie je bent

De Cursus nodigt ons uit tot een fundamentele verschuiving in ons zelfbegrip. Wie jij bent, kan nooit los gezien worden van de ander, van het leven zelf, van God. Zelfkennis ontstaat niet in isolatie, maar in de erkenning van jouw verwevenheid met alles wat is. Zoals liefde geen object is maar een manier van Zijn, zo is relatie geen optionele aanvulling op het bestaan, maar de vorm van het bestaan zelf.

Jij bent relatie. In dat besef begint de terugkeer naar eenheid, naar waarheid, naar liefde.

Plaats een reactie