Wat een uitspraak in WB240; angst is niet gerechtvaardigd, in geen enkele vorm. Vooral ook die toevoeging, ‘in geen enkele vorm’. Ogenschijnlijk grote angsten herkennen we redelijk gemakkelijk. We zijn bang voor oorlog en geweld, voor ziekte, voor afwijzing en voor de dood. We gaan met deze angsten om door ze wat af te zwakken (ach, het zal niet zo’n vaart lopen), te vertrouwen op magische oplossingen (een alarmsysteem op je huis, vertrouwen in de medische wetenschap) en vooral ook door ontkenning. We zien de ellende op het journaal, zuchten eens diep en zappen door naar een leuke serie.

Dan zijn er nog die talloze ‘kleinere’ angsten.

‘Hé, wat zullen ze nu van me denken?’
‘Als ik maar niet te laat kom’
‘Straks valt de BBQ in het water’
‘Wat blijft er over van m’n pensioen?’
‘Als er maar niks gebeurt met mijn kinderen’
‘Verdorie, is m’n tv nu al kapot’
‘Als ik maar niet in de file kom’
Etc etc

Ik kan best wel eens jaloers zijn op mensen die, ogenschijnlijk in elk geval, lekker zorgeloos door het leven gaan. Mensen die zich in een avontuurlijke vakantie storten in een afgelegen land, die zich zonder veel nadenken committeren aan een hoge hypotheek, die zich pas zorgen lijken te maken over de dood als deze erg dichtbij komt. Heerlijk lijkt me dat, zo’n opgeruimd gemoed. Maar helaas, in mijn leven binnen de illusie speelt angst een grote rol. Mogelijk is het een ‘bijwerking’ van de Cursus dat ik het spook sneller herken. M’n eerste reactie is die van zelfverwijt en schaamte. De veroordelende stem van mijn vader, de marineman, weergalmt uit het verleden. ‘Kom op, niet zo schijterig, wees een vent!’ Nu pas zie ik ook zijn angst die hij zo krampachtig overdekte met het tegendeel; flink en stoer doen. En wat zijn zelfverwijt en schaamte anders dan ook weer vormen van angst? Ik ben bang het niet goed te doen en ik ben bang wat andere daar van vinden. Weer bang, bang, bang.

Toch is er iets aan het veranderen. Het helpt enorm om angst te leren zien als leermogelijkheid. Om dus niet die eerste impuls te volgen om maar flink te zijn of om de angst te ontkennen. Ik leer steeds beter om mijn zorgelijke aard te zien als een zegen. Want m’n gevoeligheid biedt me veel mogelijkheden per dag. Mogelijkheden om opnieuw te kiezen en een wonder te ervaren. Ik stel me nu niet meer de vraag ‘hoe kom ik hier zo snel mogelijk vanaf?’ maar de vraag ‘waartoe hecht ik geloof aan deze angst?’ Ik maak mezelf minder wijs dat ik slachtoffer ben van een nare, toekomstige, situatie maar dat ik kennelijk geloof dat die angst me iets oplevert.

Wat gebeurt er als je de angst onder ogen ziet en niet direct je neiging volgt deze te willen fiksen? Kijk er naar en durf de angst voelen. Zonder schaamte en zonder schuldgevoel. Laat de angst naakt voor je staan en zeg: ‘zo, daar ben je weer. Wat wil je nu dat ik van je aanneem, waarvan wil je me overtuigen?’. Als je dan goed luistert dan merk je dat de angst je zegt dat je een lichaam bent, kwetsbaar en sterfelijk. En als je dan heel stil bent en heel eerlijk durft en leert te kijken dan zie je dat het helemaal terug gaat naar de overtuiging dat je afgescheiden bent van God, van de liefde, zondig en schuldig. Maar zelfs als je dat laatste nog niet ziet kan het heel behulpzaam zijn om die kleine switch te maken van jezelf slachtoffer voelen van omstandigheden buiten je naar de mogelijkheid om te kiezen.

‘Ik denk dat ik automatisch bang en bezorgd word maar de Cursus leert dat ik er diep van binnen voor kies om de angst serieus te nemen. Hoe zou het zijn als ik deze angst-signalen wel zou waarnemen maar ze niet langer zo serieus zou nemen? Als ik niet zou vechten, maar ze rustig zou accepteren en ze op een dienblaadje zou presenteren aan de Heilige Geest? Kijk Heer, ik geloof dat ik een kwetsbaar wezentje ben, overgeleverd aan omstandigheden buiten mezelf. Kennelijk denk ik dat dit me iets oplevert, dat ik me zo, gek genoeg, een echt stevig ikje kan voelen dat echt bedreigd kan worden. Heer, U leert me dat dit niet nodig is. U leert me dat ik zondeloos, veilig en zonder grenzen bent. Kennelijk vind ik dit nog spannend om te geloven maar ik wil het een kans geven. Ik wil ervaren dat Uw liefde altijd in me stroomt. Ik wil niet luisteren naar valse getuigen die zogenaamd buiten mij zijn maar die ik zelf projecteer, de buitenwereld en andere mensen. Nee, ik wil luisteren naar de enige ware Getuige. Hier ben ik met mijn angsten en zorgen. Ik kies voor U, voor liefde. Dank u dat U de Waarheid bent. Dank’

Les 240: Angst is niet gerechtvaardigd, in geen enkele vorm.