We kunnen ons bij de schepping niks voorstellen. Zo, dat moest ik als eerste zeggen. Dit is makkelijk gezegd maar de vraag is hoe ik nu verder kan gaan. Wat ik zal doen is aandacht geven aan wat we wel geneigd zijn ons voor te stellen bij de schepping. De kunst is om daarbij zo goed mogelijk onszelf in de gaten te houden. Want bij het maken van een voorstelling van iets, in dit geval van de schepping, gaan we onbewust uit van onszelf. We kunnen niet anders. Als we gaan praten en nadenken over de schepping dan gebeurt dit binnen de beperkingen van ons verstand. Dit verstand kan goed uit de voeten met kwesties die zich afspelen in tijd en ruimte. Zonder er echt bij stil te staan voeren we bijvoorbeeld de factor “tijd” in. Eerst was er dit, toen vond de schepping plaats en toen was er dat. Schepping gaat toch over het ontstaan van iets? En als iets ontstaat dan was het er eerst niet en later wel. Dat is de manier waarop wij over schepping denken. Dus ons verstand wil weten waar we moeten beginnen. Wat was er eerst? We vinden dit een volkomen logische vraag en een goed uitgangspunt omdat wij leven in de wereld van tijd en ruimte waarbij oorzaak en gevolg vanzelfsprekendheden zijn. Uit het één komt het ander voort.

Met dit in het achterhoofd zien we dat het niet zo gek is dat in onze scheppingsverhalen de factor tijd een hoofdrol speelt. Wat was er eerst? En daar gaan we dan. Eerst was er God, Niets, een Bron, een eerste Oorzaak, Eenheid en noem maar op. En vervolgens gaat er iets gebeuren. Zo dachten onze christelijke voorouders na over het begin van de schepping. De vraag: “hoeveel jaar geleden begon het” vinden we heel terecht. Aanvankelijk dachten we dat de schepping zo’n zesduizend jaar geleden plaatsvond. Nu noemen we de big bang het begin en die zou zo’n 13,8 miljard jaar geleden hebben plaatsgevonden. Was dat het begin van het universum? Begonnen toen ruimte en tijd? Het is niet zo moeilijk om te voorspellen welke vragen wij ons vervolgens stellen. Ons voorstellingsvermogen denkt in termen van tijd, wat was er dan voor de big bang, en ruimte, wat is er buiten de buitengrens van het uitdijende heelal?

Studenten van Een Cursus in Wonderen (ECIW) vinden in dit boek woorden die iets proberen te duiden over de schepping. Ik doe ook een poging:

“Schepping is uitbreidende liefde met behoud van eenheid”

Kun jij je hierin vinden? Ik kan het ook in meer antropomorfe taal uitdrukken:

“De vader breidt zich uit in de zoon”

Ik ga maar niet aan de gang met hoofdletters want dat is ook maar een truc om iets een status van verhevenheid te geven die op zich niets verder verduidelijkt. Ik ga ook niet schermen met ECIW-citaten want ik wil zo dicht mogelijk bij jouw en mijn belevingswereld blijven en niet mijn toevlucht nemen tot bewijs dat ik ontleen aan een verheven boek of leraar.

Twee mooie, vetgedrukte zinnen. Maar heb ik nu iets echt helder of voorstelbaar gemaakt? Nee, niet echt. Ik heb het woord “uitbreiden” gebruikt en voor ons is dit woord tijdgebonden. Eerst is er iets (liefde of de vader) en dan komt er iets bij (nog meer liefde of een zoon). Mogelijk denken we niet ruimtelijk in de zin van klein en groot maar toch koppelen we het woord “uitbreiden” aan een vorm van groter worden. En vormen bestaan in tijd en ruimte.

De cursus stelt dat de uitbreiding plaatsvindt in de eeuwigheid of in tijdloosheid. Sta eens stil bij deze begrippen. Stiekem denk ik bij eeuwigheid toch weer aan een hele lange tijd en ik weet dat dit niet de bedoeling is. Wat dat betreft is “tijdloosheid” een beter begrip, juist omdat ik me hier niets meer bij kan voorstellen.

ALLES wat ik nu weet van het leven speelt zich af binnen tijd en ruimte. Hoe is een tijdloze waarneming, gedachte of gevoel? Sta hier goed bij stil! Kijk naar binnen en stel vast dat bij elke waarneming, bij elk gevoel en bij elke gedachte de tijd een rol speelt. Hoe is het als een waarneming, gedachte of gevoel precies nul seconden duurt? Aha; intuïtie dan maar! Maar ja; eerst had je de intuïtie niet en toen wel. Daar is hij weer, de factor tijd.

Hopelijk ben je nu niets wijzer geworden en heb je hooguit iets meer besef gekregen van hoe weinig we ons kunnen voorstellen bij een tijdloze schepping, bij een tijdloze uitbreiding van liefde en bij tijdloos bestaan. Voor nu is er even voldoende geduizeld.