Velen die zich verdiepen in Een Cursus in Wonderen lopen vroeg of laat aan tegen een fundamentele vraag: als God de wereld niet geschapen heeft, waar komt ze dan vandaan? De fysieke wereld lijkt immers zo ingenieus in elkaar te zitten – van het menselijk lichaam tot het ecosysteem, van het samenspel der elementen tot de instincten van dieren. Kan zoiets werkelijk slechts een droom zijn? En zo ja, wie droomt die dan?

Dit soort vragen raakt aan diepgewortelde aannames over wat echt is, wat wij zijn, en wie of wat God is. Om deze vragen serieus te benaderen, nodigt Een Cursus in Wonderen ons uit om onze denkkaders te bevragen en open te staan voor een radicaal ander perspectief – een perspectief waarin werkelijkheid niet langer materieel is, maar geestelijk.

De illusie van binnen en buiten

In onze alledaagse ervaring maken we vanzelfsprekend onderscheid tussen een innerlijke wereld van gedachten en gevoelens, en een uiterlijke wereld van tastbare dingen en objectieve gebeurtenissen. Dit duale wereldbeeld ligt ten grondslag aan hoe wij naar onszelf en de werkelijkheid kijken: wij bevinden ons in een wereld die onafhankelijk van ons lijkt te bestaan.

Maar de Cursus doorbreekt dit beeld op een rigoureuze manier. Er is volgens haar niet een innerlijke en een uiterlijke werkelijkheid. Er is slechts één wereld: de wereld van de denkgeest (mind). Wat wij als een buitenwereld ervaren is geen werkelijkheid op zichzelf, maar een projectie van binnenuit. Anders gezegd: alles wat wij waarnemen is perceptie, en perceptie vindt plaats in de denkgeest.

De vergelijking met een droom is hier verhelderend. Tijdens de slaap zijn we er vaak volledig van overtuigd dat we een echte wereld beleven. We voelen, horen, zien en ondergaan dingen die volkomen reëel lijken – tot we wakker worden en beseffen dat alles zich in onze eigen geest heeft afgespeeld. Zo, zegt de Cursus, leven wij nu in een droomtoestand waarin wij geloven dat de wereld buiten ons ligt, terwijl deze in werkelijkheid een beeld is binnen de denkgeest van de Zoon van God.

Projectie is geen schepping

Vanuit dit perspectief wordt een belangrijk onderscheid duidelijk: God schept, maar de Zoon projecteert. Scheppen is een daad van liefde, eeuwig, onveranderlijk en vrij van angst. Projecteren daarentegen is het gevolg van het geloof in afscheiding, en roept tijd, ruimte, lichaam en wereld in het leven als verdediging tegen een onbewuste schuld die ontstond toen de Zoon geloofde zich te hebben afgescheiden van God.

Het is dus niet God die de wereld van vormen, lichamen en vergankelijkheid heeft gemaakt, maar de Zoon – niet als individu, maar als collectieve denkgeest, het Zoonschap – die deze wereld droomt en projecteert. Dat is een essentieel punt: de wereld is niet geschapen, maar gemaakt als vervanging voor de werkelijkheid van God. Ze is het resultaat van een idee van afscheiding, van het “kleine dwaze idee” dat volgens de Cursus nooit werkelijk heeft plaatsgevonden, maar waaraan wel geloof werd gehecht.

De Zoon als dromer van de wereld

Het idee dat wij als individuele mensen deze wereld niet bedacht kunnen hebben, klopt. Ons beperkte, persoonlijke zelf – dat zich bewust is van zijn kwetsbaarheid, verwarring en onwetendheid – is niet bij machte tot zo’n immense “schepping”. Maar dit is dan ook niet de werkelijke dromer. De ware dromer van deze wereld is de Zoon van God als geheel, de ene schepping van God die in slaap viel en een droom begon te dromen over een wereld van afscheiding, verschil, conflict en dood.

Toch draagt deze droom, paradoxaal genoeg, nog altijd de sporen van haar goddelijke oorsprong. In de schoonheid van een bloem, in de structuur van een lichaam, in het vermogen tot liefde en verwondering – daar herkennen we nog iets van de liefde en wijsheid van onze Bron, hoe vervormd ook. Zoals Een Cursus van Liefde het zegt: zelfs in deze droomwereld weerspiegelt zich nog iets van het licht dat ons geschapen heeft.

Maar die weerspiegeling is vermengd geraakt met angst, zonde en schuld. We kijken naar de wereld door de bril van afgescheidenheid, en dus nemen we tekorten, gevaren en conflict waar. De “schepping” die we zien is geen werk van liefde, maar een projectie van een idee waarin liefde vergeten lijkt. Dit verklaart waarom de natuur tegelijk adembenemend en meedogenloos kan zijn, waarom het lichaam zowel een bron van vreugde als van pijn is, en waarom tijd en ruimte ons beperken terwijl we iets in ons voelen dat oneindig is.

Het lichaam als symbool

Het menselijk lichaam – hoe ingenieus ook – is in deze visie niet onze ware identiteit. Het is een symbool binnen de droom, een communicatiemiddel dat de denkgeest gebruikt om te communiceren in de droomstaat. De bewondering die we voelen voor de complexiteit en schoonheid van het lichaam is terecht, maar deze bewondering is niet zozeer gericht op het lichaam zelf, als wel op datgene waar het lichaam een vervormde afspiegeling van is: de kracht, wijsheid en liefde van de Geest.

Dat we zulke ervaringen van verwondering kunnen hebben is een teken dat we nog steeds verbonden zijn met de Werkelijkheid van God, ook al zijn we die vergeten. De droom mag dan een illusie zijn, ze is niet zonder betekenis – zolang we bereid zijn er doorheen te kijken naar de liefde die ons blijft roepen.

De keuze voor een andere projectie

Wat betekent dit alles praktisch? Volgens de Cursus zijn we als Zoon van God nog steeds in staat om te kiezen welke leraar we volgen: het ego of de Heilige Geest. Zolang we kiezen voor het ego blijven we een wereld waarnemen die getuigt van angst, aanval en tekort. Maar wanneer we kiezen voor de Heilige Geest, verandert onze waarneming: we beginnen de wereld anders te zien – vergevend, liefdevol, genezend.

Deze verandering in waarneming wordt door de Cursus de echte wereld genoemd: niet een fysieke herconfiguratie van atomen en moleculen, maar een innerlijke verschuiving die maakt dat we niet langer oordelen, aanvallen of ons verdedigen. De droom verandert van karakter; hij wordt zacht, vriendelijk, transparant – en steeds meer een voorhof tot het ontwaken in de Werkelijkheid.

---

Slotbeschouwing

De wereld die wij als “fysiek” ervaren is geen objectief gegeven buiten ons, maar een droomtoestand binnen de denkgeest. Ze is niet geschapen door God, maar geprojecteerd door de Zoon die geloofde in afscheiding. Toch draagt deze droomwereld nog steeds de echo’s van het Licht dat ons heeft geschapen. In het lichaam, de natuur, en zelfs in onze verwarring, kunnen we tekenen herkennen van het heilige. Niet om de droom te verheerlijken, maar om te ontwaken tot de Werkelijkheid die haar overstijgt.