Laatst zag ik het programma “40 dagen zonder seks” van, notabene, de EO. Wie had dat van deze omroep gedacht? Ze springen hiermee echt over hun eigen schaduw. Grappig ook, die veertig dagen, een periode die vaak terug komt in de Bijbel gewoonlijk als een periode van zuivering of boetedoening (zie https://nl.wikipedia.org/wiki/40_(getal) ).

Met verbazing kijk ik naar de jongeren die totaal geobsedeerd proberen zo vaak mogelijk te ‘scoren’. Presentator Johan Eikelboom, nu even geen flauwe naamgrappen, treedt de jongeren open en eerlijk tegemoet. Hij wordt hierin bijgestaan door personal coach Fajah Lourens waarmee de EO dan wel weer direct zondigt tegen het verzoek “en leid mij niet in verzoeking”. Althans, voor de deelnemers die op vrouwen vallen.

Het is leerzaam om bij het kijken vooral een oogje te houden op de oordelen die bij jezelf naar boven borrelen. Datgene waar je het sterkst op reageert kan iets zijn wat je bij jezelf ook bespeurt maar afkeurt. Het is heerlijk om dat buiten jezelf te projecteren en te veroordelen in zo’n “schandalige kerel die de vrouw slechts ziet als lustobject”. De hele #MeToo hype is natuurlijk ook koren op de molen van ons veroordelend ego. Natuurlijk is dit geen aanmoediging om de ander te zien als lustobject en fysiek of verbaal de grenzen van anderen ongevraagd te schenden. Waar het me hier echter om te doen is om die morele afkeuring van onszelf eens te onderzoeken.

Psychologisch gezien kan het leerzaam zijn om je eigen heimelijke verlangens eens zonder oordeel tegen het licht te houden. Wellicht zijn deze minder nadrukkelijk aanwezig dan bij de voorbeelden op tv of houd je ze beter verborgen, maar toch. Nog interessanter is om te onderzoeken wat het beoordelen en veroordelen van anderen met jou doet. Probeer eens echt contact te maken met dat gevoel van morele superioriteit dat sluimerend aanwezig is. Probeer eens eerlijk te onderkennen dat jet het stiekem “lekker” vindt om te zien hoe beroemdheden aan het kruis genageld worden. “Ohhh, Kevin Spacey ook al, wie had dat nou toch gedacht. Jammer hoor, zo’n goede acteur.”

Ik wil de motieven van de EO niet voor hen invullen. Men stuurt in elk geval erop aan dat de deelnemers komen tot enige zelfreflectie en zich hopelijk kunnen losmaken van de knellende band van hun verslaving. Je ziet inderdaad dat ze gaan denken over de vraag of er niet een diepere behoefte schuilt onder hun seksverslaving. De EO neemt hierbij in eerste instantie genoegen met een meer monogame uitkomst en wellicht is het juist de kracht van dit programma dat ze niet doorpakken richting “God verandert levens”.

Laten wij dat voor de verandering dan maar even doen. Want daar komt het uiteindelijk toch allemaal op neer. We zoeken allemaal uiteindelijk naar God, de Bron, de Liefde die we zijn. Alles waarvan we binnen de illusie denken dat het ons zal vervullen blijkt ons uiteindelijk teleur te stellen. Dit geldt ook voor de speciale monogame liefdesrelatie als onuitgesproken ideaalbeeld. Binnen zo’n relatie kunnen we nog steeds geloven dat we gelukkig zullen zijn als de ander onze behoefte aan intimiteit en geborgenheid zowel emotioneel als fysiek bevredigt. Heerlijk natuurlijk als dit binnen de droom het geval is. Minder heerlijk als je bang blijft te weinig te krijgen, de ander kwijt te raken en je verstrikt bent in een koehandel van gunsten die je elkaar verleent gebaseerd op sluimerende schuldgevoelens. Klinkt dit wat erg zwartgallig? Dan nodig ik je uit om nog eens heel goed te kijken.

Laten we die ander die we veroordelen voor bijvoorbeeld seksueel onaangepast gedrag gebruiken als spiegel en op deze manier een wat andere draai geven aan het #MeToo. Nu niet vanuit het slachtoffer perspectief maar vanuit het “dader-“perspectief. Niet om onszelf te veroordelen en naar beneden te halen. Dat is een vorm van masochisme waar niemand op zit te wachten. Wel vanuit het standpunt van mensen die ook menen dat we het geluk kunnen vinden door het van anderen te krijgen of desnoods af te pakken. In welke vorm dan ook.

Als je zo je eigen dwangmatige eis in het vizier krijgt probeer dan aanwezig te zijn in het gevoel van tekort. Merk dat er angst in het spel is, in welke gedaante dan ook. Doorvoel die angst, die leegte en loop niet weg. Laat van hieruit een stil gebed uitgaan.

“Heer, ik merk dat ik bij die ander veroordeel waar ik zelf ook naar smacht. Naar liefde, aandacht, seks, geld, succes. Heer ik voel die leegte, dat verlangen, die angst om tekort te krijgen. De verkapte roep om hulp die ik bij die ander zie heb ik zelf ook. Zie mij aan. Ik nodig U uit Heer. Raak mij aan, hier in mijn duistere eenzaamheid. Vervul met Uw vrede Heer en leer mij dat wat ik echt wil hetzelfde is als wat U wilt. Overgave aan stromende liefde. Van U, door mij heen naar mijn broeders zodat ik mag ervaren dat we Uw ene Goddelijke Zoon zijn.”