“Slachtoffer” is in ons dagelijks taalgebruik een groot woord. In eerste instantie denken we dan aan slachtoffers van oorlogen, vliegrampen, aanslagen en zo. Als we met de Cursus aan de slag gaan, krijgt de term een steeds bredere en algemenere betekenis. We gaan leren dat we ons slachtoffer voelen binnen veel relaties en idem bij ziektes. Maar het gaat nog veel verder. Als je oog krijgt voor dit slachtoffergevoel dan kun je leren hoe ongelofelijk vaak het aanwezig is in je denkgeest. Een paar voorbeelden ter illustratie:

• “Ik voel me wat onbestemd en negatief”; dit lijkt me zomaar te overkomen, ergo: slachtofferschap.
• “bij het updaten van Windows 10 liep mijn computer gisteren vast”; ik ervaarde dit als iets vervelends wat me ongevraagd overkwam: slachtoffer
• “Iemand laat me niet uitpraten”, wederom, ik ben hier het ‘slachtoffer’ van, meen ik
• “Ik moet straks naar het werk”, het gaat niet om deze constatering als “feit” maar om de subtiele gelatenheid die ik hierin ervaar; slachtofferschap

Het is niet de bedoeling om de kleinzerige piepdoos uit te hangen en om dit jullie ook aan te praten. Ik begin daarentegen enigszins te zien dat ik ervoor kies om te geloven in deze ontelbare kleine vormen van slachtofferschap om de illusie van afgescheidenheid in stand te houden. In The Way of Mastery (nauw verwant aan ECIW) wordt juist dit subtiele gevoel van slachtofferschap centraal gesteld en als ingang gekozen voor, in mijn optiek, krachtige oefeningen.

In ECIW wordt erop gewezen dat al die zogenaamde grote en kleine bedreigingen die ons slachtoffer lijken te maken voortkomen uit projectie. Dus uit onze eigen denkgeeest. Dat is het rare; we kiezen er voor om dit te projecteren zodat we ons slachtoffer kunnen voelen om ons gevoel van afgescheidenheid te bevestigen. In The Way of Mastery wordt dit, in mijn ogen, nog wat verder benadrukt door aan te geven dat we elk gevoel, elke situatie, elke waarneming zelf uitnodigen. We nodigen alles wat we meemaken uit, uit verlangen. De ego interpretatie gaf ik zojuist al; we zien elke ervaring die ons lijkt te overkomen als bewijs voor ons slachtofferschap en daarmee afscheiding. Maar tegelijkertijd is daar de interpretatie van de Heilige Geest; elke uitgenodigde ervaring (alles wat ons overkomt) hebben we als het ware gevraagd om te kunnen vergeven en zodoende te ontwaken.

Vanwaar deze uitweiding? Het gaat me niet om een nieuw theorietje. Maar als je rustig gaat zitten op een stoel en je kunt alles wat je lijkt te overkomen eens zien als het gevolg van je eigen verlangen dan verandert er op den duur iets essentieels. Zo woon ik vlak bij Schiphol en ik hoor dus wat vliegtuiglawaai. Probeer nu eens het subtiele verschil te voelen tussen:

1. Ik ben niet het slachtoffer van dit lawaai
2. Ik heb dit lawaai zelf verlangd als gelegenheid om het naar de liefde te kunnen brengen, te vergeven en te ontwaken als Christus

Ervaar maar eens de weerstand als je tegen jezelf zegt dat je een nare toestand “zelf verlangd” hebt. Alles in je schreeuwt nu NEE. Tussen de eerste- en tweede omschrijving zit geen absoluut verschil maar de nuance zit, voor mij althans, in het feit dat ik bij de tweede formulering een nog krachtiger tegengeluid ervaar tegen mijn ingebeelde slachtofferschap. Anders gezegd; door te erkennen dat ik het geluid zelf verlangd heb om te kunnen ontwaken wordt elke neiging tot slachtofferschap bij de wortels afgesnoeid.

Zoals gewoonlijk even de waarschuwing om geen geloof te hechten aan het ego-commentaar wat snel naar boven komt: “Oh, het is dus je eigen schuld!”. Het is zo subtiel. Nee, het heeft niet met schuld te maken maar wel met keuze. Zelfs schuldgevoel is een geloof in slachtofferschap, ook dit lijkt je te overkomen. Ook hiervoor geldt dat je een twinkeling in de ogen krijgt als je de scheppende macht terugpakt: “ik heb zelf dit schuldgevoel uitgenodigd om het te ervaren, te vergeven en los te laten en te ontwaken”. Voelen jullie de nuance en de pure vreugde die opborrelt als je het kleinste voorval dat je lijkt te overkomen herinterpreteert als iets dat je zelf hebt uitgenodigd om te kunnen vergeven en ontwaken? Je pakt als het ware de scheppende “macht” terug, je stelt je in de kracht van de Heilige Geest.

Vind je dit nu nog verwarrend? Laat het dan lekker rusten. Maar ik hoop iets van het gevoel van vreugde en kracht overgebracht te hebben. We zijn niet het slachtoffer van de wereld die we zien. We zijn degenen die ervoor kiezen te projecteren, uit verlangen omdat we zo kunnen kiezen om te leren. Om Zijn scheppende liefde door ons heen te laten stromen, te ervaren en zodoende te realiseren dat we één zijn.

(PS: wellicht dat sommigen van jullie hierin iets van de boodschap van Diederik Wolsak herkennen: Zijn God, de Heilige Geest en het ego eigenlijk een en dezelfde?)