Hoe leer je jezelf kennen? Leer je jezelf kennen door over jezelf na te denken en door er ideeën over jezelf op na te houden? Nauwelijks. Je kunt van alles over jezelf denken maar pas als je opstaat en aan het leven deelneemt leer je jezelf kennen. Dat kennen van jezelf gebeurt in relatie met van alles en nog wat. In relatie tot de dingen die je ziet, tot de dingen die je voelt en de ervaringen die je al doende opdoet. Zelfs binnen onze droom waarbij we geloven in afscheiding is dit de manier waarop we onszelf echt leren kennen. Dé weg tot zelfkennis in onze wereld is natuurlijk vooral de relatie met andere mensen. Hoe reageer ik op jou en wat voel ik daarbij? De speciale haat- en liefdesrelaties zijn dus instrumenten tot aardse zelfkennis.

Hoe meer je oplet voor wat betreft wat je ervaart in relatie met een ander hoe dieper deze aardse zelfkennis reikt. Voelen is hierbij dus een ingang en een sleutel woord. Zodra we het instrument van afscheiding gebruiken, oordelen dus, verdwijnen we als het ware in ons hoofd, in ideeën over onszelf en anderen. De zogenaamde zelfkennis die we hier opdoen en waar we graag over praten is echter afgeleide kennis, een beetje doods en weinig smeuïg.

We hebben nu via de Cursus een instrument aangereikt gekregen om beperkte zelfkennis te transformeren tot Zelfkennis met een hoofletter Z. Dat instrument heet vergeving. Als we namelijk binnen de droom ons oordeel opschorten dan komt er ruimte voor steeds meer verbinding in onze relatie. Binnen onze droomwereld is het summum van oordeelloos omgaan met een ander de bekende verliefdheid. We zien de ander door een roze bril en hij of zij kan in onze ogen geen kwaad doen. Zelfs deze aardse grenzeloosheid voelt heerlijk en we stromen, helaas tijdelijk, in elkaar over en weer.

Terug naar de vergeving. Hierin worden de speciale haat- en liefdesrelatie overstegen. We zien het oordelen gebeuren en we zien dat het ons, naar onze eigen keuze, vasthoudt in de illusie van afgescheidenheid. Ik versus de rest van de wereld en ik versus jou. Door dit oordeel naar de liefde te brengen ervaren we het wonder van de Heilige relatie. Dit is een voor ons gekke toestand omdat we het mysterie van non-dualiteit benaderen. Binnen de droom denken we dat we een afgescheiden zelf zijn dat dingen buiten zichzelf kan kennen. Deze beperkte en mentale kennis blijkt in de Heilige relatie weinig voor te stellen. In de Heilige relatie wordt het mysterie beleeft waarbij je een diep besef krijgt van de eenheid van jou en je broeder die slechts duidelijk wordt doordat jullie een relatie hebben, terwijl dat woord relatie toch echt lijkt te duiden op twee.

Nu kan vanuit de droom de discussie losbarsten. Een zelfde soort discussie als over de vraag of God nu wel of niet weet heeft van zijn schepping. Over dit mysterie gaat A Course of Love. Juist doordat God Zijn Zoon, ons, schept kent Hij ons en wij Hem. Doordat God Liefde is en scheppend uitstroomt is er de overgang van Being naar I Am. Mysterieuze woorden klinken op: Ik Ben Die Ik Ben. Eenheid? Jawel. Met een Zoon in eenheid verbonden met de Vader? Jawel.

Bij het innerlijk aanraken en herkennen van dit mysterie begint er iets te bruisen diep in me. Ik wil erover vertellen, ik wil delen en stroom daarbij soms over van een goedbedoelde woordenstroom. Maar dan gebeurt hetzelfde als bij nadenken over jezelf; het levenssap dat je ervoer in de relatie zakt weg in een mentale woestijnbodem. Wat nu? Als ik zwijg dan borrelt de dankbaarheid omhoog en de liefde die ik ervaar wil zichzelf delen, wil eruit. Het is een spanning, maar niet vervelend. Uitleg en woorden zijn niet voldoende. Het klassieke leren en onderwijzen werkt niet. Het is directer en intiemer. Het is onmiddellijk.

Voor iemand die graag kletst en schrijft is het een uitdagend maar heerlijk proces. Een proces van overgave en vertrouwen dat de Kracht die ervaren wordt mijn kleine hulp en plannetjes helemaal niet nodig heeft. Het is de kunst van het leren om een instrument te zijn. Om de neiging tot speciaalheid te vergeven en me te laten bespelen door liefde, door het Goddelijke Geheel. Mijn God, wat ben ik dankbaar voor dit liefdevolle mysterie.

Les 251

Ik heb niets nodig dan de waarheid. Ik heb naar veel dingen gezocht, en wanhoop gevonden. Nu zoek ik er slechts één, want in dat ene ligt al wat ik nodig heb en het enige wat ik nodig heb. Al wat ik voorheen zocht had ik niet nodig en wilde ik niet eens. Mijn enige behoefte zag ik niet. Maar nu zie ik in dat ik alleen de waarheid nodig heb. Daarin zijn alle behoeften bevredigd, eindigen alle hunkeringen, is alle hoop uiteindelijk vervuld en zijn dromen verdwenen. Nu heb ik alles wat ik nodig kan hebben. Nu heb ik alles wat ik verlangen kan. En nu vind ik eindelijk vrede.

En voor die vrede, Vader, zeggen we dank. Wat wij onszelf ontzegden, heeft U teruggegeven, en dat alleen is wat we werkelijk verlangen.