Momenteel lees ik “Hoe word je een stoïcijn” van Massimo Pigliucci. Aller eerst diende ik een vooroordeel van mezelf te corrigeren: een stoïcijn is niet iemand die een onverschillige houding voorstaat. Het is wél iemand die probeert zich niet druk te maken over zaken die buiten zijn macht liggen. Toegepast op gezondheid kun je dus wel energie steken in bijvoorbeeld een verstandige leefwijze en goede eetgewoonten. Als je dan toch ziek wordt dan neem je natuurlijk ook weer rationele beslissingen door bijvoorbeeld naar een dokter te gaan. Als niets helpt dan dien je de ziekte gewoon te accepteren en de rit uit te zitten, desnoods tot aan je dood toe.

De nuchterheid van deze houding spreekt me aan. Het biedt een handvat om je niet druk te maken over zaken die buiten je macht liggen. Pigliucci noemt het voorbeeld van een hond die aan een lijn moet meelopen met een paardenwagen. De hond heeft twee mogelijkheden. Ofwel de hond wil zijn eigen gang gaan en stribbelt de hele rit tegen zonder dat dit iets uitmaakt. Ofwel de hond accepteert zijn lot, loopt mee en kan onderweg nog een beetje snuffelen en om zich heen kijken. De hond maakt er, anders gezegd, onder gegeven omstandigheden maar het beste van. De paardenwagen is in dit verhaaltje een symbool voor het lot of, het script of, volgens het klassieke geloof, de wil van God. “De mens wikt. God beschikt”.

Als cursus-studenten zullen we op ongemak, pijn en ziekte reageren met vergevingslessen. Ken Wapnick, een bekende cursusleraar, raadt ons ook aan om “gewoon” te doen, wat ongeveer hetzelfde is als wat Pigliucci aanraadt: gezond leven en naar de dokter gaan indien nodig. We weten dat dit zogenaamde “magische maatregelen” zijn, dus maatregelen op droomniveau, maar Jezus is hier in de Cursus heel mild over. Als we nog (onbewust) te bang zijn voor de echte oplossing, genezen van de illusie van lichamelijke afgescheidenheid en kwetsbaarheid, dan is het kiezen voor een magische aanpak prima.

Toch gaat de Cursus verder dan het stoïcisme.  Ze is dan ook meer dan een handleiding om er binnen de droom maar het beste van te maken. Jezus nodigt ons uit om te ontwaken. Daarom is het goed om alert te blijven op het geloven van een te beperkte visie op genezing. Deze deels juiste maar toch beperkte visie klinkt ongeveer als volgt:

“Het gaat bij pijn en ziekte om het genezen van de denkgeest. We moeten ons niet richten op lichamelijke genezing. Als onze perceptie geneest doet het er niet toe wat er met het lichaam gebeurt. Wij kennen het script namelijk niet. Er kan sprake zijn van collectieve schuld, bijvoorbeeld een collectief geloof dat kanker dodelijk is, en dat kunnen wij in ons eentje niet zomaar oplossen. Mogelijk wordt onze ziekte gebruikt als middel om anderen te onderwijzen. Het doet er uiteindelijk ook niet toe want wij zijn niet het lichaam”.

Ik meen dat we uitgenodigd door Jezus om deze ietwat fatalistische houding naar het licht te brengen. Ik zie dat het liefdevolle bedoeld kan zijn voor hen die geloven in persoonlijke schuld. Het is immers fijn om te lezen dat bij het uitblijven van lichamelijke genezing je niet schuldig bent. Het komt gewoon door dat collectieve geloof van de massa, daar kan je niet tegenop. Maar er bestaat geen wezenlijk verschil tussen “ik ben de slachtoffer van collectief bijgeloof” en “ik ben het slachtoffer van de wereld die ik zie”. Beide zijn onwaar.
En moeten we dan een soort “model-martelaars” worden die niet zeuren maar de rit gedwee uitlopen als voorbeeld voor anderen? Is dit de beste manier om onze naasten door ons lijden te bemoedigen? Tja.. Jezus wilde in het Nieuwe Testament een hoopvolle boodschap van genezing brengen. En daarbij liet hij geen spoor van berustende blinden, melaatsen en kreupele mensen achter. Hij liet juichende en gezonde mensen getuigen van de grootheid van God, van de macht van de genezen denkgeest. Het klopt dat lichamelijke genezingen geen doel op zich waren, maar de houding van Jezus verschilt hemelsbreed van die van ons als we menen dat we als dappere martelaars de rit moeten uitzitten. We zijn geen slachtoffer van een onbekend script. Integendeel. We projecteren als verdwaasde Zoon van God een script van ellende om ons een kwetsbaar en afgescheiden zelfje en  slachtoffer te voelen. Dit mag vergeven worden.

Moeten we dan nu toch ECIW gaan misbruiken door het als toverboek in te willen zetten om lichamelijke genezing te bereiken? Nee, genezing betreft de oorzaak, de denkgeest. Een genezen denkgeest heeft geen behoefte meer aan het projecteren van ellende. En moeten we ons dan schuldig voelen als het niet lukt? Nee, natuurlijk niet. Maar laten we niet te weinig vragen en verwachten. Laten we niet uit angst voor fysiek herstel of uit angst voor teleurstelling bij het uitblijven hiervan genoegen nemen met verhaaltjes over een onbekend script of collectieve schuld. Onze liefdevolle Vader wil geen geduldige martelaars maar ontwaakte Kinderen.

“Heer hier ben ik met mijn ziekte en pijn. Ik breng al mijn geloof in persoonlijke schuld én al mijn geloof in slachtofferschap bij U. Het ego beweert dat ik moet kiezen tussen schuld en slachtofferschap. Heilige Geest, corrigeer dit bijgeloof. Ik dank u dat ik mag weten dat ik 100% onschuldig ben én geen slachtoffer van wat dan ook. Ik ben volkomen vrij in Uw Liefde. Daarom open ik me, Vader, voor de genezing van de denkgeest. Ik breng ook mijn geloof in onderscheid tussen denkgeest en lichaam bij U voor genezing. Ik ben bereid mijn geloof in de onmogelijkheid of traagheid van lichamelijk herstel los te laten. Ik open me voor alle manieren waarop Uw Liefde tot mij en door mij zal stromen om Haar genezingskracht te tonen aan mijzelf en aan iedereen. Dank U Heer”.